Mystery : బృహస్పతి చంద్రుడు ,అయో ఉపరితలం వెనుక రహస్యం వెల్లడి
ఈ వార్తాకథనం ఏంటి
మన సౌర వ్యవస్థలో అత్యంత అగ్నిపర్వత చురుకైన ఖగోళ వస్తువు అయిన బృహస్పతి చంద్రుడు ఐయో పూర్తిగా లావా సరస్సులలో కప్పి ఉంది.
ఈ సంగతిని నాసా కి సంబంధించిన జూనో ప్రోబ్ వెల్లడించింది.
దాని 400 క్రియాశీల అగ్నిపర్వతాలలో దాదాపు 150 ఏ సమయంలోనైనా విస్ఫోటనం చెందుతాయి.
'అయో' ఉత్తర ప్రాంతంలో లోకి పటెరాగా పిలిచే ప్రాంతంలోని ఓ అగ్ని పర్వతం నుంచి వెలువడిన లావా అతి పెద్ద టవర్ లా ఏర్పడినట్టు గుర్తించారు.
ఆ ప్రాంతంలో లావా అతి మెల్లగా గట్టిపడుతూ.. అద్దంలా మెరిసిపోతున్నట్టు వివరించారు.
ఇటలీ నేషనల్ ఇన్‌స్టిట్యూట్ ఫర్ ఆస్ట్రోఫిజిక్స్‌లోని ఖగోళ భౌతిక శాస్త్రవేత్త అలెశాండ్రో మురా దీనిపై మాట్లాడారు.
వివరాలు
గురుత్వాకర్షణ టగ్-ఆఫ్-వార్ Io అగ్నిపర్వత కార్యకలాపాలకు ఇంధనాలు
"అయో మొత్తం ఉపరితలం కాల్డెరా లాంటి లక్షణాలతో కూడిన లావా సరస్సులతో కప్పి ఉంది.
అయోపై తీవ్రమైన అగ్నిపర్వత చర్య బృహస్పతి , దాని ఇతర గెలీలియన్ చంద్రులు - కాలిస్టో, యూరోపా, గనిమీడ్‌లతో కూడిన సంక్లిష్ట గురుత్వాకర్షణ పరస్పర చర్య ఫలితంగా ఉంది.
ఈ గురుత్వాకర్షణ టగ్-ఆఫ్-వార్ Io అంతర్గత భాగంలో ఒత్తిడిని సృష్టిస్తుంది. ఇది విస్తృతమైన అగ్నిపర్వతానికి దారితీసే వేడిని ఉత్పత్తి చేస్తుంది.
"అయో ఉపరితల ప్రాంతంలో మనకు పూర్తి డేటా ఉంది. దానిలో 3% ఈ కరిగిన లావా సరస్సులలో ఒకదానితో కప్పివుందని తాము అంచనా వేస్తున్నామని మురా చెప్పారు.
వివరాలు
Io అగ్నిపర్వత విస్ఫోటనాల అపూర్వమైన వివరాలు
జూనో ప్రోబ్ అయోతో సహా బృహస్పతి చంద్రుల దగ్గరి ఫ్లైబైస్‌ను నిర్వహిస్తోంది. శాస్త్రవేత్తలు అగ్నిపర్వత విస్ఫోటనాలు లావా సరస్సులను దాని ఉపరితలంపై అపూర్వమైన వివరంగా గమనించడానికి వీలు కల్పిస్తుంది."
అయోపై అత్యంత తరచుగా కనిపించే అగ్నిపర్వతం గురించి తమకు ఇప్పుడు ఒక ఆలోచన ఉంది. శిలాద్రవం పైకి క్రిందికి వెళ్ళే లావా అపారమైన సరస్సులు" అని మురా వివరించారు.
జూనో జోవియన్ ఇన్‌ఫ్రారెడ్ అరోరల్ మ్యాపర్ (JIRAM) చేత సంగ్రహించిన ఇన్‌ఫ్రారెడ్ పరిశీలనలు Io ఉపరితలంపై ఉష్ణ సంతకాలను వెల్లడించాయి.
వివరాలు
అయో లావా సరస్సుల నిర్మాణాన్ని అర్థం చేసుకోవడం
Ioలోని లావా సరస్సులు అంచుల వద్ద బహిర్గతమయ్యే ద్రవ లావా రింగ్, మధ్యలో గట్టిపడే క్రస్ట్ , లావా సేకరించే ఎత్తైన సరస్సు గోడలను కలిగి ఉంటాయి.
ఇటీవలే 'అయో'పై కేవలం 1,500 కిలోమీటర్ల మీదుగా ప్రయాణిస్తూ.. దాని ఉపరితలాన్ని చిత్రీకరించింది.
ఈ సమయంలో ఓ భారీ టవర్ ను, దాని చుట్టూ అద్దంలా నున్నగా ఉన్న నేల భాగాన్ని శాస్త్రవేత్తలు గుర్తించారు.
అయో' ఉప గ్రహం పెద్ద సంఖ్యలో అగ్నిపర్వతాలతో నిండి ఉందని.. అందులో కొన్ని ఇంకా చురకుగా లావాను వెదజల్లుతున్నాయని నాసా శాస్త్రవేత్తలు తెలిపారు.
వివరాలు
గోడలు వందల మీటర్ల ఎత్తులో ఉంటాయి
"గోడలు వందల మీటర్ల ఎత్తులో ఉంటాయి. ఇది శిలాద్రవం సాధారణంగా కీలక ప్రాంతం నుండి చిందటం చంద్రుని ఉపరితలంపై కదులుతున్నట్లు ఎందుకు గమనించిందో వివరిస్తుంది" అని మురా పేర్కొన్నారు.
లావా ఉపరితలం దిగువన ఉన్న శిలాద్రవం రిజర్వాయర్ నుండి ప్రవేశించి, ప్రవహిస్తుంది. దీనివల్ల సరస్సులు పెరుగుతాయని ఇది సూచిస్తుంది.