Executive Order: US అధ్యక్షుడి చేతిలో అత్యంత శక్తిమంతమైన సాధనంగా పరిగణించే 'ఎగ్జిక్యూటివ్ ఆర్డర్' అంటే ఏంటి?
ఈ వార్తాకథనం ఏంటి
అమెరికా అధ్యక్షుడిగా బాధ్యతలు చేపట్టనున్న డొనాల్డ్ ట్రంప్ (Donald Trump) అనేక కీలక అంశాలపై తక్షణమే నిర్ణయాలు తీసుకోవాలని భావిస్తున్నారు.
మొదటి రోజునే సుమారు 100కు పైగా ఎగ్జిక్యూటివ్ ఆర్డర్లపై (Executive Order) సంతకాలు చేయనున్నట్లు ప్రకటించారు.
ఈ నేపథ్యంలో, అధ్యక్షుడి చేతిలో అత్యంత శక్తివంతమైన సాధనంగా గుర్తింపబడిన ఈ ఎగ్జిక్యూటివ్ ఆర్డర్ల ప్రాధాన్యం, వాటి అమలు విధానం గురించి వివరాలు తెలుసుకుందాం.
వివరాలు
ఎగ్జిక్యూటివ్ ఆర్డర్ అంటే ఏమిటి?
అమెరికా చట్టసభ (Congress) ఆమోదం లేకుండానే అధ్యక్షుడు జారీ చేసే లిఖితపూర్వక ఆదేశాలను ఎగ్జిక్యూటివ్ ఆర్డర్ అని పిలుస్తారు.
ఈ ఆదేశాల్లో ప్రభుత్వం అమలు చేయాల్సిన విధానాలు లేదా కేంద్ర సంస్థలకు ఆదేశాలు ఇవ్వడం వంటి కీలక నిర్ణయాలు ఉంటాయి.
అమెరికా రాజ్యాంగంలోని ఆర్టికల్ II ప్రకారం, ఈ ఆదేశాలు జారీ చేసే హక్కు అధ్యక్షుడికి ఉంటుంది.
ఈ ఆదేశాలకు చట్టబద్ధత ఉండే అవకాశం ఉంది, కానీ ప్రోక్లమేషన్‌ (Proclamation) వంటి అధికారిక ప్రకటనలకు చట్టబద్ధత ఉండదు.
వివరాలు
కాంక్రెసు, ఎగ్జిక్యూటివ్ ఆర్డర్ల సంబంధం
కాంక్రెసు ప్రత్యేకంగా చట్టం ద్వారా ఎగ్జిక్యూటివ్ ఆర్డర్లను తిరస్కరించవచ్చు. అయితే, దీనిపై వీటో అధికారము అధ్యక్షుడికే ఉంటుంది.
కాంక్రెసు ఆమోదం పొందని అంశాలను అధ్యక్షుడు తన అజెండాలో పొందుపరచడం సాధారణంగా జరుగుతుంది.
ఆదేశాలను వ్యతిరేకించలేనప్పటికీ, అవసరమైన నిధులను నిలిపివేయడం లేదా ఇతర ఆంక్షలను ఉంచడం ద్వారా కాంక్రెసు ఆమలును అడ్డుకోగలదు.
వివరాలు
గత అధ్యక్షులు,ఎగ్జిక్యూటివ్ ఆర్డర్లు
గత అధ్యక్షులు జారీ చేసిన ఎగ్జిక్యూటివ్ ఆర్డర్లను కొత్త అధ్యక్షుడు రద్దు చేయవచ్చు.
కొన్ని సందర్భాల్లో,ముఖ్యంగా యుద్ధ పరిస్థితులు లేదా దేశీయ సంక్షోభాల సమయంలో,ఈ ఆదేశాలు జారీ చేయబడతాయి.
ఉదాహరణకు,1942లో అధ్యక్షుడు ఫ్రాంక్లిన్ డీ రూజ్‌వెల్ట్ జారీ చేసిన ఆదేశాలు 1.20 లక్షల జపనీస్ అమెరికన్ల కోసం నిర్బంధ కేంద్రాల ఏర్పాటుకు దారితీశాయి.
గణాంకాలు
అమెరికా చరిత్రలో వేల సంఖ్యలో ఎగ్జిక్యూటివ్ ఆర్డర్లు జారీ అయ్యాయి.
జార్జ్ వాషింగ్టన్ ఎనిమిది ఆర్డర్లపై సంతకాలు చేశారు,అయితే ఫ్రాంక్లిన్ రూజ్‌వెల్ట్ అత్యధిక సంఖ్యలో ఆదేశాలు జారీ చేశారు.
డొనాల్డ్ ట్రంప్ తొలి సారి అధ్యక్ష బాధ్యతలు చేపట్టినప్పుడు 220 ఆర్డర్లపై సంతకాలు చేశారు, జో బైడెన్ 160 ఆర్డర్లపై సంతకాలు చేశారు (2020 డిసెంబర్ నాటికి).
వివరాలు
ఎగ్జిక్యూటివ్ ఆర్డర్ల మీద పరిమితులు
అధ్యక్షుడు చట్ట పరిధిని దాటి ఏదైనా నిర్ణయం తీసుకుంటే, న్యాయపరమైన సమస్యలు ఎదుర్కొనే అవకాశం ఉంటుంది.
ఈ ఆదేశాలను కాంక్రెసుతో పాటు న్యాయస్థానాలు కూడా సమీక్షించవచ్చు.
డొనాల్డ్ ట్రంప్ అధ్యక్ష బాధ్యతలు స్వీకరించిన వెంటనే 100కుపైగా ఎగ్జిక్యూటివ్ ఆర్డర్లపై సంతకాలు చేయనున్నట్లు ప్రకటించడం, ఈ వ్యవస్థకు ఉన్న శక్తి మరియు పరిమితుల మీద మరోసారి దృష్టిని ఆకర్షించింది.