RBI:బ్యాంకింగ్ వ్యవస్థలో లిక్విడిటీని పెంచేందుకు ఆర్‌బీఐ రూ.2.5 లక్షల కోట్లు విడుదల
ఈ వార్తాకథనం ఏంటి
ప్రస్తుతం బ్యాంకింగ్ రంగంలో నగదు లభ్యతపై తీవ్రమైన ఒత్తిడి నెలకొంది.
ఈ సమస్యను అధిగమించేందుకు రిజర్వ్ బ్యాంక్ ఆఫ్ ఇండియా (RBI) తక్షణ చర్యలు చేపట్టింది.
బ్యాంకింగ్ వ్యవస్థకు మద్దతుగా RBI భారీ మొత్తంలో నిధులను విడుదల చేసింది.
ఏకంగా రూ.2.5 లక్షల కోట్లు (అందుబాటులో 29 బిలియన్ డాలర్లు) ఒకేసారి పంపిణీ చేయాలని నిర్ణయించింది.
బుధవారం రాత్రి వేరియబుల్ రేట్ రెపో వేలం ద్వారా ఈ మొత్తం విడుదల చేయనున్నట్లు ప్రకటించింది.
గత ఏడాది కాలంలో ఇంత పెద్ద మొత్తాన్ని ఒకే రోజు బ్యాంకింగ్ వ్యవస్థలోకి ప్రవేశపెట్టడం ఇదే మొదటిసారి.
వివరాలు
RBI ఎందుకు నిధులను అందిస్తోంది?
భారతదేశ బ్యాంకింగ్ వ్యవస్థ ప్రస్తుతం తీవ్రమైన నగదు కొరతను ఎదుర్కొంటోంది.
కేవలం ఒక వారం వ్యవధిలోనే నగదు లభ్యత దాదాపు నాలుగు రెట్లు తగ్గిపోయింది.
ఫిబ్రవరి 10 నాటికి బ్యాంకుల వద్ద దాదాపు రూ.2 లక్షల కోట్ల డబ్బుల కొరత ఏర్పడింది.
దీని వెనుక రెండు ప్రధాన కారణాలున్నాయి:
పన్నుల చెల్లింపుల పెరుగుదల: ఇటీవలి కాలంలో ప్రజలు పెద్ద మొత్తంలో పన్నులు చెల్లిస్తున్నారు. R
BI ఫారెక్స్ మార్కెట్ జోక్యం: రూపాయి విలువ పడిపోతుండటంతో RBI ఫారెక్స్ మార్కెట్లో భారీ స్థాయిలో జోక్యం చేసుకుంది.
వివరాలు
ఫారెక్స్ మార్కెట్ ప్రభావం
రూపాయి మారకం విలువ పడిపోకుండా అడ్డుకోవడానికి RBI గత రెండు రోజుల్లో 4 నుండి 7 బిలియన్ డాలర్ల వరకు అమ్మింది.
అయితే, ఈ ప్రక్రియలో మార్కెట్ నుంచి పెద్ద మొత్తంలో రూపాయిలు తొలగించబడ్డాయి, దీని వల్ల బ్యాంకుల వద్ద డబ్బుల కొరత ఏర్పడింది.
ఇప్పుడు మళ్లీ బ్యాంకింగ్ వ్యవస్థకు నిధులను అందించేందుకు RBI రంగంలోకి దిగాల్సి వచ్చింది.
వివరాలు
ఫారెక్స్ ప్రభావం: బ్యాంకుల వద్ద నగదు కొరత
RBI ఫారెక్స్ మార్కెట్లో డాలర్లను అమ్మినప్పుడు, రూపాయిలను తీయడం జరుగుతుంది.
దీని ఫలితంగా బ్యాంకింగ్ వ్యవస్థలో నిధుల లభ్యత తగ్గిపోతుంది.
ఈ కారణంగా, RBI తాజాగా వడ్డీ రేట్లను తగ్గించినా, అది పెద్దగా ప్రయోజనం కలిగించదని నిపుణులు అభిప్రాయపడుతున్నారు.
బ్యాంకుల వద్ద తగినన్ని నిధులు లేనప్పుడు, వడ్డీ రేట్ల తగ్గింపుతో క్రెడిట్ వృద్ధి సాధ్యం కాదు.
ప్రముఖ ఆర్థిక నిపుణుల అభిప్రాయం ప్రకారం, బ్యాంకింగ్ వ్యవస్థ సజావుగా నడవాలంటే బ్యాంకుల వద్ద ప్రచురమైన నిధులుండాలి.
అందుకే RBI ఒక వైపు ఫారెక్స్ మార్కెట్లో జోక్యం చేసుకుంటూనే, మరోవైపు బ్యాంకులకు తిరిగి నిధులను సమకూర్చుతోంది.
వివరాలు
రూపాయి విలువ పతనం
గత కొన్ని నెలలుగా రూపాయి మారకం విలువ నిరంతరం తగ్గుతోంది. 2024 సెప్టెంబర్ 27 న ఒక డాలర్ విలువ రూ.83.70 కాగా, 2025 ఫిబ్రవరి 10 నాటికి రూ.87.96 కి చేరింది.
రూపాయి పతనాన్ని నియంత్రించేందుకు RBI తన విదేశీ మారక నిల్వలను ఉపయోగించింది.
అయితే, ఈ ప్రక్రియలో RBI రిజర్వ్ ఫండ్స్ కూడా తగ్గిపోయాయి. ఇప్పటివరకు విదేశీ మారక నిల్వలు 7500 కోట్ల డాలర్లకు పైగా తగ్గిపోయాయి.
వివరాలు
మరిన్ని చర్యలు: బాండ్ల కొనుగోలు
RBI నిధుల సమస్యను పరిష్కరించేందుకు మరో కీలక చర్య కూడా చేపట్టింది. బ్యాంకింగ్ వ్యవస్థలో నగదు లభ్యత పెంచేందుకు ప్రభుత్వం విడుదల చేసే బాండ్లను కొనుగోలు చేయాలని నిర్ణయించింది.
ఫిబ్రవరి 13న నిర్వహించబోయే ఓపెన్ మార్కెట్ ఆపరేషన్(OMO) ద్వారా మొదట రూ.20,000 కోట్ల విలువైన బాండ్లను కొనుగోలు చేయాలని భావించగా, ఇప్పుడు దానిని రెట్టింపు చేసి రూ.40,000 కోట్లకు పెంచింది.
దీని ద్వారా మార్కెట్లో డబ్బుల ప్రవాహాన్ని మెరుగుపరిచే ప్రయత్నం జరుగుతోంది.
RBI గవర్నర్ సంజయ్ మల్హోత్రా తాజా ఆర్థిక పరిస్థితులపై స్పందించారు.
"మేం బ్యాంకింగ్ వ్యవస్థలో నిధుల లభ్యతను నిరంతరం గమనిస్తున్నాం.అవసరమైతే మరిన్ని చర్యలు చేపడతాం.ఆర్థిక వ్యవస్థ స్థిరత కోసం,వృద్ధి కొనసాగించేందుకు RBI ఎప్పుడూ ముందు ఉంటుంది"అని ఆయన స్పష్టం చేశారు.