దాదాసాహేబ్ ఫాల్కే బర్త్ డే: భారతదేశానికి సినిమాను పరిచయం చేసిన వ్యక్తి జీవితంలోని మీకు తెలియని విషయాలు
1913లో భారతదేశంలో మొట్టమొదటి సారిగా ఫీఛర్ ఫిలిమ్ రిలీజైంది. అదే రాజా హరిశ్చంద్ర. ఆ సినిమాను తెరకెక్కించింది దుండిరాజ్ గోవింద్ ఫాల్కే. ఆయనే ఆ తర్వాత దాదాసాహేబ్ ఫాల్కే అయ్యారు. 1870లో ఏప్రిల్ 30వ తేదీన మహారాష్ట్రలోని త్రయంబకేశ్వర్ లో జన్మించారు దాదాసాహెబ్ ఫాల్కే. 19ఏళ్ల సినిమా కెరీర్లో 95సినిమాలు, 27లఘుచిత్రాలు తెరకెక్కించాడు. ఆయన తన కెరీర్ లో రూపొందించిన చివరి చిత్రం గంగావతరణ్(1937)లో మాత్రమే సౌండ్, డైలాగ్స్ ఉన్నాయి. మిగతావన్నీ మూకీ చిత్రాలే. భారతదేశానికి సినిమాను పరిచయం చేసిన ఫాల్కే 1944లో మరణించారు. ఆయన గౌరవార్థం భారత ప్రభుత్వం, 1969లో దాదాసాహెబ్ ఫాల్కే పురస్కారాన్ని ప్రారంభించింది. ఈ పురస్కారాన్ని సినిమా రంగంలోని అత్యున్నత పురస్కారంగా భావిస్తారు.
పెయింటర్ రాజా రవివర్మతో పనిచేసిన ఫాల్కే
సినిమా రంగంలో విశేష సేవ చేసిన కళాకారులకు దాదాసాహెబ్ ఫాల్కే అవార్డును అందజేస్తారు. ఈరోజు ఆయన పుట్టినరోజు ఈ సందర్భంగా ఆయన జీవితంలోని కొన్ని విషయాలు తెలుసుకుందాం. 15సంవత్సరాల వయసులో ముంబైలోని జె.జె స్కూల్ ఆఫ్ ఆర్ట్స్ లో జాయిన్ అయిన ఫాల్కే, డ్రాయింగ్, పెయింటింగ్, ఫోటోగ్రఫీపై శిక్షణ తీసుకున్నాడు. 1890లో ఫోటోగ్రాఫర్ గా పనిచేయడానికి గుజరాత్ లోని వడోదర చేరుకున్నాడు. ప్లేగువ్యాధి కారణంగా తన మొదటి భార్య, బిడ్డ చనిపోవడంతో ఫోటోగ్రాఫర్ ఉద్యోగం మానేసాడు. కొంతకాలం భారత పురావస్తు శాఖలో పనిచేసి, ఆ తర్వాత రాజీనామా చేసి ప్రింటింగ్ ప్రెస్ ప్రారంభించాడు. ఆ తర్వాత పెయింటర్ రాజా రవివర్మతో కలిసి విదేశాలకు వెళ్లాడు. అక్కడే లైఫ్ ఆఫ్ క్రీస్ట్ సినిమాను చూసాడు.
15వేల ఖర్చుతో రాజా హరిశ్చంద్ర సినిమా
ఏసుక్రీస్తు జీవితం ఆధారంగా తెరకెక్కిన లైఫ్ ఆఫ్ క్రీస్ట్ సినిమా చూసిన తర్వాత, భారతదేశ ప్రజలకు, తమ దేవుళ్ళను తెరమీద చూపించాలని అనుకున్నాడు ఫాల్కే. ఆ స్ఫూర్తితోనే 1913లో రాజా హరిశ్చంద్ర సినిమాను 15వేల రూపాయల ఖర్చుతో నిర్మించాడు. ఆయన సతీమణి, రాజా హరిశ్చంద్ర సినిమాకు కాస్ట్యూమ్ డిజైనర్ గా పనిచేసారు. ఫాల్కే కుమారుడు హరిశ్చంద్రుడి కుమారుడి పాత్రలో నటించారు. రాజా హరిశ్చంద్ర తర్వాత మోహినీ భస్మాసుర, సత్యవాన్ సావిత్రి, శ్రీకృష్ణ జననం, కాళీయ మర్దన్ మొదలగు చిత్రాలను రూపొందించారు. భారతదేశానికి సినిమాను పరిచయం చేసిన ఫాల్కే, 1944లో తన స్వగ్రామంలో ఫిబ్రవరి 16వ తేదీన తుదిశ్వాస విడిచారు. ఫాల్కే జీవిత కథ ది సైలెంట్ ఫిలిమ్ పేరుతో పుస్తకరూపంలో అందుబాటులో ఉంది.