Cyclone Montha: తుపానుల పుట్టుక నుంచి తీరం దాటే వరకు..
ఈ వార్తాకథనం ఏంటి
సముద్రంలో అల్పపీడనం ఏర్పడిన క్షణం నుంచి అది తుపానుగా మారి తీరం తాకే వరకు పలు దశలు ఉంటాయి. కొన్నిసార్లు ఆ వ్యవస్థ అల్పపీడనంగానే ముగుస్తుంది, కొన్ని వాయుగుండాల దశలోనే ఆగిపోతాయి. మరికొన్ని మాత్రం బలాన్ని సంతరించుకుని తుపానులుగా, తీవ్ర తుపానులుగా మారి నేలపైకి ప్రవేశిస్తాయి. తుపానులో కీలకమైన అంశం.. కేంద్ర భాగం (కన్ను). తుపాను తీవ్రత పెరిగే కొద్దీ దాని వ్యాప్తి కూడా విస్తరిస్తుంది. బలమైన తుపాన్లలో మధ్యలో ఉండే ఆ ప్రశాంత ప్రాంతాన్నే "కన్ను" లేదా "ఐ" అంటారు. ఇక్కడ గాలులు చాలా నెమ్మదిగా వీస్తాయి లేదా పూర్తిగా ఆగిపోతాయి. వర్షం కూడా కనిపించదు.. వాతావరణం ప్రశాంతంగా ఉంటుంది.
వివరాలు
కన్ను దాటిన తర్వాత విపత్తు
కన్ను చుట్టూ వలయాకారంలో ఏర్పడే ప్రాంతాన్ని కంటి గోడలు (Eye Walls) అని పిలుస్తారు. ఈ ప్రాంతంలో గాలులు అతి వేగంగా వీస్తాయి. ఇక్కడే అధిక వర్షపాతం, ఉరుములు, మెరుపులు, మేఘాల ప్రభావం అత్యధికంగా ఉంటుంది. ఈ వలయభాగం తుపానులో అత్యంత విధ్వంసకరమైన భాగం. సముద్ర ఉష్ణోగ్రతల పాత్ర సముద్ర ఉపరితలం వేడిగా ఉన్నప్పుడు సుడిగుండాలు ఏర్పడి,అవి అల్పపీడనంగా మారతాయి. ఆ తరువాత అవి వాయుగుండాలు, తీవ్ర వాయుగుండాలుగా బలపడతాయి. మరింత శక్తివంతమయ్యాక తుపానులుగా మారి, వాటి కేంద్ర స్థానం (కన్ను) స్పష్టంగా కనిపించడం ప్రారంభమవుతుంది. తీవ్ర తుపానులలో ఈ కన్ను మరింత పెద్దదిగా ఉంటుంది. సాధారణంగా కన్ను విస్తీర్ణం 10 నుండి 20 కిలోమీటర్ల వరకు ఉంటుంది.
వివరాలు
తుపాను తీరం తాకిన తర్వాత సముద్రంలోకి తిరిగి వెళ్తుందా?
అయితే కంటి గోడలు కేంద్రం నుంచి సుమారు 225 కిలోమీటర్ల పరిధిలో వ్యాపించి ఉండే అవకాశం ఉంది. తుపాను తీరం తాకి తిరిగి సముద్రంలోకి వెళ్లడం చాలా అరుదైన విషయం. సాధారణంగా తీరాన్ని తాకిన వెంటనే తుపాన్లు బలహీనపడతాయి. అయినప్పటికీ, 2022 మేలో ఏర్పడిన "అసని" తుపాను ఈ నియమానికి మినహాయింపుగా నిలిచింది. ఇది కృష్ణా జిల్లాలోని కృత్తివెన్ను వద్ద తీరం దాటి, వాయుగుండంగా బలహీనమై తీరం వెంట కదులుతూ, మళ్లీ కాకినాడ సమీపంలో సముద్రంలోకి ప్రవేశించింది.
వివరాలు
తుపాను తీరాన్ని తాకినప్పుడు ఎందుకు ప్రశాంతంగా ఉంటుంది?
తుపాను "తీరం దాటింది" అని వాతావరణ శాఖ ప్రకటించినప్పటికీ, అక్కడ గాలి లేదా వర్షం ఉండకపోవచ్చు. సముద్రం ప్రశాంతంగా కనిపించవచ్చు. ఇది ఎందుకంటే ఆ ప్రాంతం తుపానులోని కేంద్రం — కన్ను. అక్కడ అలజడి ఉండదు. కానీ కేంద్రం దాటి వెనుక భాగం నుంచి గాలులు, వానలు మళ్లీ వేగం పెంచుతాయి. అందుకే తుపాను తీరం చేరే ముందు గాలి వేగం, వర్షపాతం అధికంగా ఉంటాయి. కానీ తీరాన్ని తాకే క్షణంలో తాత్కాలికంగా ప్రశాంతత ఏర్పడుతుంది. కొంతసేపటికి ఆ ప్రశాంతత ముగిసి మళ్లీ గాలులు, వర్షాలు విధ్వంసం సృష్టిస్తాయి. తీరాన్ని తాకినప్పుడు ప్రభావం లేదని నిర్లక్ష్యం చేస్తే, కొద్ది గంటల్లోనే తీవ్రమైన నష్టాలు సంభవించే అవకాశం ఉంటుంది.
వివరాలు
రికార్డులో నిలిచిన తుపానులు
1979 మే నెలలో ఆంధ్రప్రదేశ్ తీరాన్ని తాకిన ఒక భారీ తుపాను కంటి వ్యాసం 425 కిలోమీటర్ల విస్తీర్ణంలో ప్రభావం చూపించింది. ఇది భారత తీర చరిత్రలో అతి పెద్ద రికార్డు. ఇదే సమయంలో, హుద్‌హుద్‌ తుపాను విస్తీర్ణం సుమారు 44 నుండి 66 కిలోమీటర్ల మధ్యలో ఉంది.