#NewsBytesExplainer: వివాదాస్పద వ్యాఖ్యలు చేసిన న్యాయమూర్తిపై అభిశంసనకు సన్నాహాలు.. న్యాయమూర్తులను ఎలా తొలగిస్తారు?
అలహాబాద్ హైకోర్టు న్యాయమూర్తి శేఖర్ కుమార్ యాదవ్ గత కొన్ని రోజులుగా వార్తల్లో నిలుస్తున్నారు. విశ్వహిందూ పరిషత్ (విహెచ్పి)కి చెందిన ఓ కార్యక్రమంలో ఆయన చేసిన వ్యాఖ్యలు వివాదాస్పదమయ్యాయి. ఈ సమయంలో, అతను ముస్లింలను 'మతోన్మాదులు' వంటి పదాలతో సంబోధించాడు. మెజారిటీ సమాజంపై కూడా వ్యాఖ్యలు చేశాడు. ఇప్పుడు ఆయనను ఆ పదవి నుంచి తప్పించాలన్న డిమాండ్ పెరుగుతోంది. ఒక న్యాయమూర్తిని ఆ పదవి నుండి ఎలా తొలగిస్తారో ఇప్పుడు తెలుసుకుందాం.
జస్టిస్ శేఖర్ ఏం అన్నారంటే ?
డిసెంబర్ 8న అలహాబాద్ హైకోర్టులోని లైబ్రరీ హాల్లో వీహెచ్పీ ఓ కార్యక్రమాన్ని నిర్వహించింది. ఈ కార్యక్రమంలో జస్టిస్ శేఖర్ మాట్లాడుతూ.. ''భారతదేశం మెజారిటీల (హిందువుల) అభీష్టం మేరకు పనిచేస్తుందని తెలిపారు. అయితే, ముస్లిం కమ్యూనిటీని నేరుగా ప్రస్తావించకుండా, చిన్నప్పటి నుంచే వారి ఎదుట జంతువులను చంపడం వల్ల, ఆ పిల్లలు దయ లేదా సహనంతో ఎలా పెరుగుతారని ప్రశ్నించారు. సమాజంలోని ప్రతీ ఒక్కరూ చెడు వ్యక్తులు కాకపోయినా, కఠ్ముల్లాలు దేశానికి ప్రమాదకరంగా ఉండవచ్చని ఆయన అభిప్రాయపడ్డారు.
ముస్లింల గురించి జస్టిస్ శేఖర్ ఏమన్నారు?
జస్టిస్ శేఖర్ మాట్లాడుతూ, "కఠ్ముల్లాలు, పదం తప్పు, కానీ దానిని చెప్పడానికి ఎటువంటి సంకోచం లేదు, ఎందుకంటే వారు ప్రజలను తప్పుదోవ పట్టించే వ్యక్తులు. ప్రజలను తప్పుదోవ పట్టించే వ్యక్తులు ఉన్నారు. దేశాన్ని ముందుకు సాగనివ్వని వ్యక్తులు ఇలాంటి వారు. వారితో జాగ్రత్తగా ఉండాల్సిన అవసరం ఎంతైనా ఉంది. దేశం ఒక్కటే, రాజ్యాంగం ఒక్కటే అయితే చట్టం ఎందుకు లేదు? దేశంలోని మహానుభావులను అగౌరవపరిచే హక్కు లేదు. హలాలా, ట్రిపుల్ తలాక్ ఈ దేశంలో పని చేయవు.
రాజ్యసభలో అభిశంసన నోటీసు
రాజ్యసభలో జస్టిస్ శేఖర్పై అభిశంసన తీర్మానం తీసుకురావాలని నోటీసు ఇచ్చారు. 55 మంది ప్రతిపక్ష ఎంపీలు న్యాయమూర్తిపై అభిశంసన ప్రతిపాదనను రాజ్యసభ సెక్రటరీ జనరల్కు సమర్పించారు. వివేక్ తంఖా, దిగ్విజయ్ సింగ్, పీపీ విల్సన్ సహా కపిల్ సిబల్ నేతృత్వంలోని 55 మంది ప్రతిపక్ష ఎంపీలు దీనిపై సంతకం చేశారు. గతంలో, క్యాంపెయిన్ ఫర్ జ్యుడీషియల్ అకౌంటబిలిటీ అండ్ రిఫార్మ్స్ (CJAR) విచారణ కోరుతూ చీఫ్ జస్టిస్ (CJI) సంజీవ్ ఖన్నాకు లేఖ రాసింది.
న్యాయమూర్తిని తొలగించే విధానం ఏమిటి?
రాజ్యాంగంలోని ఆర్టికల్ 124(4), (5), 217 218లో న్యాయమూర్తుల తొలగింపు ప్రక్రియలు పేర్కొనబడ్డాయి. సుప్రీంకోర్టు లేదా హైకోర్టు న్యాయమూర్తిని తొలగించాలంటే పార్లమెంటులోని ఏ సభలోనైనా నోటీసు సమర్పించాలి. లోక్సభలో నోటీసును సమర్పించడానికి కనీసం 100 మంది ఎంపీల మద్దతు అవసరం. రాజ్యసభలో సమర్పించడానికి కనీసం 50 మంది ఎంపీల మద్దతు అవసరం.
3 సభ్యులతో కూడిన కమిటీ విచారణ
సభలో నోటీసును ఆమోదించిన తర్వాత, ఛైర్మన్ లేదా స్పీకర్ 3 మంది సభ్యుల విచారణ కమిటీని ఏర్పాటు చేస్తారు. ఇందులో సుప్రీంకోర్టు న్యాయమూర్తి, హైకోర్టు ప్రధాన న్యాయమూర్తి, న్యాయనిపుణుడు ఉన్నారు. విచారణ అనంతరం కమిటీ నివేదికను సిద్ధం చేసి స్పీకర్కు అందజేస్తుంది. స్పీకర్ ఈ నివేదికను ఎంపీల ముందు సమర్పిస్తారు. విచారణలో న్యాయమూర్తి దోషిగా తేలితే, అతనిని తొలగించే ప్రతిపాదన పార్లమెంటులో సమర్పించబడుతుంది.
పార్లమెంటులో ప్రతిపాదన ఆమోదం పొందేందుకు షరతులు ఏమిటి?
ఈ ప్రతిపాదనను పార్లమెంటు ఉభయ సభల్లో మెజారిటీతో ఆమోదించాలి. ఈ తీర్మానానికి మద్దతిచ్చే ఎంపీల సంఖ్య, సభకు హాజరైన, ఓటింగ్ చేస్తున్న సభ్యుల సంఖ్యలో మూడింట రెండు వంతుల కంటే తక్కువ ఉండకూడదు. ప్రతిపాదన ఆమోదించిన తర్వాత రాష్ట్రపతికి పంపబడుతుంది. అతని ఆదేశాలపై న్యాయమూర్తిని తొలగించవచ్చు. అయితే ఇప్పటి వరకు ఏ జడ్జిని కూడా ఈ విధంగా తొలగించలేదు.
జస్టిస్ శేఖర్ కుమార్ యాదవ్ ఎవరు?
జస్టిస్ శేఖర్ 1988లో అలహాబాద్ విశ్వవిద్యాలయం నుండి న్యాయశాస్త్ర పట్టా పొందారు. 1990లో న్యాయవాద వృత్తిని ప్రారంభించారు. BBC ప్రకారం, అతను హైకోర్టులో రాష్ట్ర ప్రభుత్వ అదనపు ప్రభుత్వ న్యాయవాదిగా, స్టాండింగ్ అడ్వకేట్గా పనిచేశాడు. 2019 డిసెంబర్లో అదనపు న్యాయమూర్తిగా ప్రమాణ స్వీకారం చేసి మార్చి 26, 2021న హైకోర్టు శాశ్వత న్యాయమూర్తి అయ్యారు. 2021లో ఆయన ఆవును జాతీయ జంతువుగా ప్రకటించాలని చెప్పారు.