Year Ender 2025: 63 లక్షల కిలోమీటర్ల రహదారులు.. 2025లో భారత్ రోడ్డు మౌలిక వసతుల దూసుకుపోతున్న వృద్ధి
ఈ వార్తాకథనం ఏంటి
2025లో భారత్ రహదారి మౌలిక వసతుల రంగంలో నిలకడైన విస్తరణ కనిపించింది. అధిక సామర్థ్యంతో కూడిన జాతీయ రహదారి నెట్వర్క్ను నిర్మించాలనే ప్రయత్నాలు ఈ ఏడాది కూడా కొనసాగాయి. గతంలో దేశంలో రవాణా ప్రధానంగా గ్రామీణ రహదారులు, రాష్ట్ర రహదారులు, రెండు లేన్ల మార్గాలపైనే ఆధారపడేది. అయితే వాహనాల సంఖ్య పెరగడంతో అవి ఒత్తిడికి గురయ్యాయి. గత పదేళ్లుగా జరిగిన పెట్టుబడులు, ప్రాజెక్టుల అమలుతో ఈ పరిస్థితి మారింది. 2025 నాటికి ఈ మార్పులు స్పష్టంగా కనిపించాయి.
వివరాలు
ప్రపంచంలోనే అతిపెద్ద రహదారి నెట్వర్క్లలో భారత్ ఒకటి
ప్రస్తుతం భారత్లో మొత్తం రహదారి నెట్వర్క్ పొడవు 63 లక్షల కిలోమీటర్లకు మించి ఉంది. ఇది ప్రపంచంలోనే అతిపెద్ద రహదారి నెట్వర్క్లలో ఒకటి. ఇందులో జాతీయ రహదారుల పొడవు 2013-14లో ఉన్న సుమారు 91,287 కిలోమీటర్ల నుంచి 2025 మార్చి నాటికి దాదాపు 1,46,204 కిలోమీటర్లకు పెరిగింది. అంటే దాదాపు 60 శాతం వృద్ధి నమోదైంది. ఈ దశలో కేవలం రహదారుల పొడవు మాత్రమే కాకుండా, దీర్ఘదూర ప్రయాణాలు, సరుకు రవాణాకు ఉపయోగపడే ఎక్స్ప్రెస్వేలు, హైస్పీడ్ కారిడార్లపైనా ఎక్కువ దృష్టి పెట్టారు.
వివరాలు
విస్తరణకు దోహదపడిన ప్రాజెక్టులు
2025 వరకు పెద్ద స్థాయి, బహువార్షిక రహదారి ప్రాజెక్టులు కీలక పాత్ర పోషించాయి. భరత్మాలా ఫేజ్-1 కింద 26,000 కిలోమీటర్లకు పైగా ప్రాజెక్టులకు అనుమతులు లభించగా, ఇప్పటివరకు సుమారు 19,800 కిలోమీటర్ల పనులు పూర్తయ్యాయి. ఈప్రాజెక్టులు ఆర్థిక కారిడార్లు,పోర్టు-సరిహద్దు అనుసంధాన రహదారులు, పారిశ్రామిక ప్రాంతాలకు కలిపే మార్గాలుగా ఉన్నాయి. ఈ పథకానికి ఇప్పటివరకు రూ.4.9లక్షల కోట్లకు పైగా ఖర్చు కావడం ఈ విస్తరణ స్థాయిని తెలియజేస్తోంది. అదే సమయంలో, పూర్తిగా నియంత్రిత ప్రవేశం కలిగిన గ్రీన్ఫీల్డ్ కారిడార్లు వేగంగా విస్తరించాయి. పదేళ్ల క్రితం 100కిలోమీటర్లకంటే తక్కువగా ఉన్న ఎక్స్ప్రెస్వేలు,ఇప్పుడు వేల కిలోమీటర్లకు చేరాయి. ప్రధాన నగరాలు,పారిశ్రామిక కేంద్రాలను నేరుగా కలిపే ఈ మార్గాలు దేశంలో దీర్ఘదూర రహదారి ప్రయాణంలో పెద్ద మార్పును తెచ్చాయి.
వివరాలు
నిర్మాణ వేగం,అమలు
ఇటీవలి సంవత్సరాల్లో రహదారి నిర్మాణ వేగం గణనీయంగా పెరిగింది. 2010ల ప్రారంభంలో రోజుకు 11-12 కిలోమీటర్లు మాత్రమే నిర్మించగలిగితే, ఇప్పుడు రోజుకు 30 కిలోమీటర్లకు మించి రహదారులు పూర్తవుతున్నాయి. టెండర్ల ప్రక్రియ సులభతరం కావడం, అనుమతులు వేగంగా రావడం, డిజిటల్ మానిటరింగ్, నిరంతర పెట్టుబడులు ఈ మార్పుకు కారణమయ్యాయి. జాతీయ రహదారులతో పాటు రాష్ట్రాలు కూడా తమ హైవేలు, ఎక్స్ప్రెస్వేల నిర్మాణాన్ని వేగవంతం చేశాయి. పోర్టులు, విమానాశ్రయాలు, లాజిస్టిక్స్ పార్కులు, పారిశ్రామిక క్లస్టర్లను కలిపే మార్గాలపై ఎక్కువ ప్రాధాన్యం ఇస్తున్నారు. దీని వల్ల రవాణా సమయం, లాజిస్టిక్స్ ఖర్చులు తగ్గుతున్నాయి.
వివరాలు
రవాణా, ఆర్థిక వ్యవస్థపై ప్రభావం
హైవేలు, ఎక్స్ప్రెస్వేల విస్తరణ వల్ల సాధారణ ప్రజలు, వ్యాపార రంగానికి ప్రత్యక్ష లాభాలు కనిపిస్తున్నాయి. వెడల్పైన రహదారులు, నియంత్రిత ప్రవేశ మార్గాల వల్ల ప్రయాణ సమయం తగ్గింది,ఇంధన సామర్థ్యం మెరుగుపడింది,వాహన నిర్వహణ ఖర్చులు తగ్గాయి. పాత ఇరుకైన రహదారులతో పోలిస్తే రోడ్డు భద్రత కూడా మెరుగైనట్టు అధికారులు చెబుతున్నారు. దేశంలో సరుకు రవాణాలో 64 శాతం, ప్రయాణికుల రాకపోకల్లో దాదాపు 90 శాతం రహదారి మార్గాల ద్వారానే జరుగుతోంది. అందువల్ల ఇటీవలి సంవత్సరాల్లో జరిగిన రహదారి అభివృద్ధి వాణిజ్యం, పర్యాటకం, అత్యవసర సేవలు, గ్రామ-పట్టణ అనుసంధానానికి నేరుగా తోడ్పడింది.
వివరాలు
టోల్ విధానం, డిజిటల్ మార్పు
2025లో రహదారి వినియోగం, నిధుల సమీకరణలో కూడా మార్పులు చోటు చేసుకున్నాయి. ఫాస్ట్ట్యాగ్ ద్వారా ఎలక్ట్రానిక్ టోలింగ్ దాదాపుగా మాన్యువల్ వసూళ్లను భర్తీ చేసింది. టోల్ ప్లాజాల వద్ద రద్దీ తగ్గి, వాహనాల గమనంలో సౌలభ్యం ఏర్పడింది. డిజిటల్ టోలింగ్ వల్ల ఆదాయ వసూళ్లలో పారదర్శకత పెరిగి, నిర్వహణకు, భవిష్యత్ విస్తరణకు ఉపయోగపడుతోంది. వాహనాలు ఆగకుండా లేదా వేగం తగ్గించకుండా వెళ్లేలా చేసే 'బారియర్ ఫ్రీ' టోలింగ్ వ్యవస్థలపై కూడా పనులు ఊపందుకున్నాయి. మల్టీ లేన్ ఫ్రీ ఫ్లో మోడళ్లను క్రమంగా అమలు చేస్తున్నారు.
వివరాలు
ప్రాంతాల వారీగా అనుసంధానం
ఈ ఏడాది రహదారి విస్తరణ దేశవ్యాప్తంగా విస్తృతంగా జరిగింది. ఈశాన్య రాష్ట్రాల్లో కఠిన భౌగోళిక పరిస్థితుల్లో కూడా ప్రాజెక్టులు ముందుకు సాగాయి. దూర ప్రాంతాలను జాతీయ రహదారి నెట్వర్క్తో కలపడంలో పురోగతి సాధించారు. మరోవైపు, గ్రామీణ రహదారి పథకాల ద్వారా చిన్న పట్టణాలు, గ్రామాలకు మార్కెట్లు, వైద్య సేవలు, విద్యా సంస్థల చేరువ పెరిగింది.
వివరాలు
ముందున్న దారి
ఇంత పెద్ద స్థాయిలో అభివృద్ధి జరిగినప్పటికీ, 2025లో కొన్ని సవాళ్లు కొనసాగాయి. భూసేకరణలో ఆలస్యం, పర్యావరణ అనుమతులు, వివిధ శాఖల మధ్య సమన్వయ లోపాలు కొన్ని ప్రాంతాల్లో పనుల వేగాన్ని ప్రభావితం చేశాయి. రహదారులను లాజిస్టిక్స్, రైల్వేలు, పట్టణ మౌలిక వసతులతో అనుసంధానించే సమగ్ర ప్రణాళికలను ప్రభుత్వం మరింతగా వినియోగిస్తోంది. 2025 ముగింపు దశకు చేరుకునే సరికి, రహదారి, హైవే అభివృద్ధి భారత్ మౌలిక వసతుల విప్లవంలో కీలక స్థంభంగా నిలిచింది. చెల్లాచెదురుగా ఉన్న మార్గాల నుంచి సమన్వయంతో కూడిన, అధిక సామర్థ్య రహదారి నెట్వర్క్ వైపు సాగుతున్న ఈ ప్రయాణం ఆర్థిక వృద్ధి, లాజిస్టిక్స్ ఖర్చుల తగ్గింపు, ప్రజల రోజువారీ రవాణా సౌలభ్యానికి బలమైన ఆధారంగా మారుతోంది.