Budget 2024 expectations: ఆదాయపు పన్ను మినహాయింపు,పెరగనున్న కిసాన్ సమ్మాన్ నిధి మొత్తం; ఈసారి కేంద్ర బడ్జెట్ ఎలా ఉండబోతుంది..?
ఈ వార్తాకథనం ఏంటి
యావత్ దేశం ఎదురు చేస్తున్న బడ్జెట్ తేదీ ఖరారైంది. ఆర్థిక మంత్రి నిర్మలా సీతారామన్ జూలై 23న కేంద్ర బడ్జెట్ ను లోక్ సభలో ప్రవేశ పెట్టనున్నారు.
జూలై 22 నుంచి పార్లమెంట్ బడ్జెట్ సమావేశాలు ప్రారంభం అవుతాయి. ఆగస్టు 12 వరకు కొనసాగుతాయి.
ఆర్థిక మంత్రి నిర్మలా సీతారామన్ 2024-25 బడ్జెట్‌ను జూలై 23న లోక్‌సభలో ప్రవేశపెడతారని పార్లమెంటరీ వ్యవహారాల మంత్రి కిరణ్ రిజిజు అధికారికంగా వెల్లడించారు.
ఈ నేపథ్యంలో నరేంద్ర మోదీ ప్రభుత్వం మొదటి సాధారణ బడ్జెట్ 3.0 పై భారీ అంచనాలు ఉన్నాయి.
ప్రభుత్వం ప్రతిష్టాత్మకంగా చేపట్టిన పథకాల ద్వారా దిగువ, మధ్యతరగతి వర్గాలకు ప్రత్యేక ప్రయోజనాలు కల్పించవచ్చు.
వివరాలు
ఏడవసారి పార్లమెంట్‌లో బడ్జెట్
ఆదాయపు పన్ను మినహాయింపు పరిమితిని పెంచడం,ఉద్యోగులకు కూడా స్లాబ్‌లను మార్చడం గురించి చర్చలు జరుగుతున్నాయి.
మారిన సమీకరణాల నడుమ, తమ రాష్ట్రాల్లోని మిత్రపక్షాల డిమాండ్ల కారణంగా ఈ బడ్జెట్ కూడా ప్రభుత్వానికి సవాళ్లతో కూడుకున్నది.
కేంద్రంలోని మోడీ ప్రభుత్వంపై ప్రతి వర్గానికి ఏదో ఒకటి పెట్టాలని ఒత్తిడి వస్తోంది.
నాలుగు రాష్ట్రాల్లో ఎన్నికలు రానున్నందున ఆయా రాష్ట్రాల ప్రజల్లోనూ ఆశలు చిగురించాయి. రాజకీయంగా కూడా ఓటర్లను ప్రలోభపెట్టేందుకు ప్రభుత్వం ప్రయత్నాలు చేయాల్సి ఉంది.
అందువల్ల, జూలై 23న, కేంద్ర ఆర్థిక మంత్రి నిర్మలా సీతారామన్ 2024-25 ఆర్థిక సంవత్సరానికి సంబంధించిన సాధారణ బడ్జెట్‌ను వరుసగా ఏడవసారి పార్లమెంట్‌లో ప్రవేశపెట్టినప్పుడు, అందులో కొన్ని పెద్ద ప్రకటనలు వెలువడే అవకాశం ఉంది.
వివరాలు
ఈ భారీ ప్రకటనలు సాధ్యమే
బీహార్, ఆంధ్రప్రదేశ్‌లకు కొన్ని ముఖ్యమైన ప్రకటనలు ఉండవచ్చు. బడ్జెట్‌కు ముందు ఆర్థిక మంత్రి వివిధ రంగాలకు చెందిన నిపుణులు,వారికి సంబంధించిన సంస్థల అధిపతులతో సమావేశాలు నిర్వహించారు.
ఇప్పుడు బడ్జెట్ ఖరారు ప్రక్రియ శరవేగంగా సాగుతోంది.
ఆదాయపు పన్ను శ్లాబ్: ఇప్పటి వరకు జరిగిన సమావేశాల తర్వాత ప్రభుత్వం ఆదాయపు పన్ను మినహాయింపు పరిమితిని మారుస్తుందని ఊహాగానాలు వస్తున్నాయి.దీనివల్ల మధ్యతరగతి,ఉపాధి కూలీలకు ఎంతో మేలు జరుగుతుంది.దీని కోసం,ఆదాయపు పన్ను రిటర్న్‌లను దాఖలు చేసే పాత, కొత్త విధానంలో కొన్ని ముఖ్యమైన మార్పులు ఉండవచ్చు.
కిసాన్ సమ్మాన్ నిధి: రైతుల కోసం ప్రభుత్వం కిసాన్ సమ్మాన్ నిధిని రూ.6,000 నుండి రూ.10-12 వేలకు పెంచవచ్చు. వ్యవసాయ ఉత్పత్తులపై పన్ను రేట్లను తగ్గించే నిర్ణయం కూడా ఉండవచ్చు.
వివరాలు
ఈ భారీ ప్రకటనలు సాధ్యమే
కార్మికులు , ఉద్యోగులకు మరిన్ని ప్రయోజనాలు: MNREGA వేతనాలను 100 నుండి 150 రోజులకు పెంచవచ్చు. అంతేకాకుండా, MNREGA కార్మికులను వ్యవసాయ రంగానికి అనుసంధానం చేయడానికి కూడా ఒక నిర్ణయం తీసుకోవచ్చు. దీంతో కొత్త పెన్షన్ స్కీమ్ మరింత ఆకర్షణీయంగా మారవచ్చు, దీనిపై ప్రభుత్వ ఉద్యోగులు ఇప్పటికే అసంతృప్తితో ఉన్నారు.
ఉపాధి: మారిన సమీకరణాల మధ్య, ఉపాధి అవకాశాలను సృష్టించడం ప్రభుత్వంపై అతిపెద్ద ఒత్తిడి. అందువల్ల, మౌలిక సదుపాయాలు,ఇంధనాన్ని ప్రోత్సహించడంతోపాటు ఉపాధిని కల్పించే రంగాల బడ్జెట్‌ను పెంచే అన్ని అవకాశాలు ఉన్నాయి. అగ్నివీర్ లాంటి పథకంలో సైనికులకు మరిన్ని ఆర్థిక ప్రయోజనాలు ప్రకటించవచ్చు.
వివరాలు
ప్రభుత్వం ముందు సవాళ్లు
ఉమ్మడి బడ్జెట్: ఈ బడ్జెట్ మోడీ ప్రభుత్వం మూడవ దఫా మొదటి బడ్జెట్ కావచ్చు కానీ ఇది NDA ప్రభుత్వం మొదటి ఉమ్మడి బడ్జెట్. ఇందులో జేడీయూ, టీడీపీల డిమాండ్లను నెరవేర్చడం ప్రభుత్వానికి సవాలుగా మారింది.
బీహార్, ఆంధ్రప్రదేశ్‌లకు దాదాపు లక్ష కోట్ల రూపాయల ఆర్థిక సాయం అందించాలని ఇరు పార్టీలు డిమాండ్ చేశాయి.
దీనితో పాటు మౌలిక సదుపాయాల ప్రాజెక్టులకు రుణ పరిమితిని పెంచాలనే డిమాండ్ కూడా ఉంది.
బీజేపీకి ప్రభుత్వాన్ని ఏర్పాటు చేసే పూర్తి మెజారిటీ లేదు కాబట్టి, కేంద్ర ప్రభుత్వంపై ఒత్తిడి తెచ్చేందుకు రెండు రాజకీయ పార్టీలు పావులు కదుపుతున్నాయి.
దాని ప్రభావం బడ్జెట్లో కనిపిస్తుంది. ఎందుకంటే రెండు పార్టీలు తమ డిమాండ్ లేఖను కేంద్ర ప్రభుత్వానికి సమర్పించాయి.
వివరాలు
ప్రభుత్వం ముందు సవాళ్లు
ఆర్‌ఎస్‌ఎస్ అనుబంధ సంస్థల నుంచి ఒత్తిడి: సొంతంగా పూర్తి మెజారిటీతో ప్రభుత్వం లేకపోవడంతో ఇప్పుడు చాలా సంస్థలు ప్రభుత్వాన్ని కార్నర్ చేసేందుకు ప్రయత్నిస్తున్నాయి.
అన్ని వర్గాల ప్రయోజనాలను దృష్టిలో ఉంచుకుని బడ్జెట్ తీసుకురావాలని ప్రభుత్వంపై ఒత్తిడి తెస్తున్నారు.
రాష్ట్రీయ స్వయంసేవక్ సంఘ్ (RSS) అనుబంధ భారతీయ కిసాన్ సంఘ్, భారతీయ మజ్దూర్ సంఘ్, స్వదేశీ జాగరణ్ మంచ్ ప్రతినిధులు ఆర్థిక మంత్రిని కలిసి రైతులు, కార్మికులు, మధ్యతరగతి, సమాజంలోని అన్ని వర్గాల డిమాండ్లను ముందుకు తెచ్చారు.
కాబట్టి, ఈ సంస్థల డిమాండ్లకు అనుగుణంగా బడ్జెట్‌ను సమర్పించడం ప్రభుత్వం ముందున్న సవాలు. పాత పెన్షన్ పునరుద్ధరణ అంశాన్ని కూడా కార్మిక సంఘం లేవనెత్తింది.
వివరాలు
ప్రభుత్వం ముందు సవాళ్లు
అదే సమయంలో వ్యవసాయ పరికరాలపై జీఎస్టీని తొలగించడం లేదా ఇన్‌పుట్ ట్యాక్స్ క్రెడిట్ ప్రయోజనాలను నేరుగా రైతులకు అందించడం, కిసాన్ సమ్మాన్ నిధిని పెంచడం వంటి 12 డిమాండ్లను రైతు సంఘం ముందుంచింది.
రాబోయే అసెంబ్లీ ఎన్నికలు: జార్ఖండ్, మహారాష్ట్ర, హర్యానా,జమ్మూ కాశ్మీర్‌లో ఈ ఏడాది చివరి నాటికి ఎన్నికలు జరగనున్నాయి.
ఈ రాష్ట్రాల్లో ద్రవ్యోల్బణం, యువత ఉపాధి సమస్యలపై మహిళలు ప్రభుత్వంపై ఆగ్రహం వ్యక్తం చేస్తున్నారు.
గత లోక్‌సభ ఎన్నికల్లో ఆ పార్టీ ఎన్నికల ఫలితాలు ఆశించిన స్థాయిలో లేవు. ఈ కారణంగా, రాబోయే అసెంబ్లీ ఎన్నికల్లో ఫలితాలు మెరుగ్గా ఉండాలని పార్టీ కోరుకుంటుందని, అందుకే సాధారణ బడ్జెట్ ద్వారా ఎన్నికల సమీకరణాలను ప్రభుత్వం పరిష్కరించే ప్రయత్నం చేస్తుందని నిపుణులు భావిస్తున్నారు.
వివరాలు
ప్రభుత్వం ముందు సవాళ్లు
మధ్యతరగతి: లోక్‌సభ ఎన్నికల ఫలితాలు బీజేపీ అంచనాలకు అందకపోవడం వెనుక దేశవ్యాప్తంగా ఉన్న దిగువ, మధ్య ఆదాయ వర్గాల ఓటు బ్యాంకు ఆ పార్టీకి చెదిరిపోవడం కూడా ఒక కారణమని భావిస్తున్నారు.
మధ్యాదాయ వర్గాల నుండి వచ్చే ప్రజలకు ఉపశమనం కలిగించడానికి ప్రభుత్వం ఎటువంటి పెద్ద పని చేయకపోవడమే దీని వెనుక కారణం.
ముఖ్యంగా ఆదాయపు పన్ను మినహాయింపు పరిమితి, ఉద్యోగుల పన్ను రేట్లు (శ్లాబ్‌లు)లో ఎటువంటి మార్పు లేదు.
కాగా ఈ కాలంలో ద్రవ్యోల్బణం పెరిగింది. దీంతో ప్రజలు తీవ్ర ఆగ్రహంతో ఉన్నారన్నారు. అందువల్ల ఈ బడ్జెట్లో మధ్యంతర ఓటు బ్యాంకును నిలుపుకునే సవాల్ కూడా ప్రభుత్వంపైనే ఉంటుంది.
వివరాలు
ప్రభుత్వం ముందు సవాళ్లు
యువత: ప్రభుత్వానికి యువత కూడా సవాల్. ఎందుకంటే యువ ఓటర్లు పార్టీకి దూరమవుతున్నారని ఎన్నికల ఫలితాలు తెలియజేస్తున్నాయి.
ముఖ్యంగా ఉత్తర భారతదేశంలో యువత పార్టీకి గట్టి మద్దతుదారులుగా భావించే చోట కూడా యువత ఆశించిన స్థాయిలో పార్టీకి ఓటు వేయలేదు.
యువతలో ఆగ్రహానికి ప్రధాన కారణం ఉపాధి అవకాశాలు, అగ్నివీర్ వంటి పథకాలు.
ఉపాధి అవకాశాలు పెంచకుంటే పార్టీకి భారీగా నష్టం వాటిల్లుతుందని ఆ పార్టీకి సంబంధించిన సంస్థలు కూడా లేవనెత్తుతున్నాయి.
ఈ నేపథ్యంలో బడ్జెట్లో యువ‌త‌కు పెద్ద పీట వేయ‌డం కూడా స‌వాల్‌గా మార‌నుంది.
వివరాలు
బీహార్,ఆంధ్రప్రదేశ్ ప్రధాన డిమాండ్లు
బీహార్: తొమ్మిది విమానాశ్రయాలు, నాలుగు కొత్త మెట్రో లైన్లు,ఏడు మెడికల్ కాలేజీలతో పాటు రూ.200 బిలియన్ల విలువైన థర్మల్ పవర్ ప్లాంట్ ఏర్పాటుకు డబ్బు కోరింది.20,000 కిలోమీటర్లకు పైగా ఉన్న రోడ్ల మరమ్మతులకు ప్రత్యేక ప్యాకేజీ ఇవ్వాలని డిమాండ్ చేశారు. అంతేకాకుండా బీహార్‌కు ప్రత్యేక రాష్ట్ర హోదా కల్పించే అంశాన్ని కూడా లేవనెత్తారు. అటువంటి పరిస్థితిలో, బీహార్‌కు సంబంధించి బడ్జెట్లో కొన్ని పెద్ద ప్రకటనలు చేసే అవకాశం ఉంది.
ఆంధ్రప్రదేశ్: విజయవాడ,విశాఖపట్నం,అమరావతిలో మెట్రో రైలు ప్రాజెక్టులతో పాటు విజయవాడ నుంచి ముంబై,న్యూఢిల్లీలకు వందే భారత్ రైలును నడపాలని డిమాండ్ ఉంది.అదే సమయంలో రాష్ట్రంలోని వెనుకబడిన జిల్లాల్లో చేర్చిన రామాయపట్నం ఓడరేవు,కడపలో ఉక్కు కర్మాగారం ఏర్పాటు చేయాలని కోరారు.ప్రత్యేక హోదా అంశాన్ని కూడా లేవనెత్తారు.