CAG Report : ఢిల్లీ మద్యం పాలసీ వల్ల వేల కోట్ల నష్టం.. కాగ్ నివేదిక..
ఈ వార్తాకథనం ఏంటి
దిల్లీ ఎక్సైజ్ విధానం,మద్యం సరఫరా నియమాల అమలులో తీవ్రమైన లోపాలను కంప్ట్రోలర్ అండ్ ఆడిటర్ జనరల్(CAG)తాజా నివేదిక వెల్లడించింది. ఎక్సైజ్ శాఖ విధానాలలో పారదర్శకత లేకపోవడం వల్ల ప్రభుత్వానికి సుమారు రూ.2,026.91కోట్ల నష్టం వాటిల్లిందని నివేదిక స్పష్టం చేసింది. ఢిల్లీ ప్రభుత్వ మొత్తం పన్ను ఆదాయంలో దాదాపు 14శాతం ఎక్సైజ్ శాఖ ద్వారా వస్తుంది. ఈ విభాగం మద్యం,మాదక ద్రవ్యాల వ్యాపారాన్ని నియంత్రించడం మాత్రమే కాకుండా,మద్యం నాణ్యతను కూడా నిర్ధారించే బాధ్యతను కలిగి ఉంది. జూలై 1, 2017న జీఎస్టీ అమలులోకి వచ్చిన తర్వాత,మానవ వినియోగానికి ఉపయోగించే ఆల్కహాల్‌పై మాత్రమే ఎక్సైజ్ సుంకం వర్తించనుంది. దీంతో ఎక్సైజ్ శాఖకు ప్రధాన ఆదాయం మద్యం అమ్మకపు లైసెన్స్‌లు మరియు ఇతర ఫీజుల ద్వారానే వస్తుంది.
వివరాలు
సెన్స్‌ల జారీ ప్రక్రియలో నిబంధనలను కచ్చితంగా పాటించలేదు
మద్యం సరఫరా వ్యవస్థలో అనేక పరిపాలన వర్గాలు చురుకుగా పాల్గొంటాయి. మద్యం తయారీదారుల నుండి ఢిల్లీ గిడ్డంగులు, ప్రభుత్వ,ప్రైవేట్ మద్యం దుకాణాలు, హోటళ్లు, క్లబ్బులు, రెస్టారెంట్ల వరకు వ్యాపించి, చివరికి వినియోగదారులకు చేరుతుంది. ఎక్సైజ్ శాఖ ఎక్సైజ్ సుంకం, లైసెన్స్ రుసుములు, అనుమతుల రుసుములు, దిగుమతి,ఎగుమతి సుంకాల వంటి వివిధ విభాగాల ద్వారా ఆదాయాన్ని సేకరిస్తుంది. అయితే, లైసెన్స్‌ల జారీ ప్రక్రియలో నిబంధనలను కచ్చితంగా పాటించలేదని కాగ్ నివేదిక వెల్లడించింది. ఢిల్లీ ఎక్సైజ్ నిబంధనల ప్రకారం (2010, రూల్ 35), ఒకే వ్యక్తికి లేదా సంస్థకు హోల్‌సేల్, రిటైల్ మరియు హోటల్-రెస్టారెంట్ లైసెన్సులు ఒకేసారి ఇవ్వకూడదు. కానీ విచారణలో కొన్ని కంపెనీలకు బహుళ లైసెన్సులు మంజూరు చేసినట్లు తేలింది.
వివరాలు
దర్యాప్తు జరపకుండానే అనేక లైసెన్సులు మంజూరు
అలాగే, ఎక్సైజ్ శాఖ సరైన దర్యాప్తు జరపకుండానే అనేక లైసెన్సులు మంజూరు చేసినట్లు వెల్లడైంది. లైసెన్స్ మంజూరు సమయంలో ఆర్థిక స్థిరత్వం, అమ్మకాలు, ధరలు, ఇతర రాష్ట్రాల్లో కంపెనీల ఖరీదు, దరఖాస్తుదారుల క్రిమినల్ రికార్డుల వంటి కీలక అంశాలను పూర్తిగా పరిశీలించలేదని నివేదిక పేర్కొంది. కొన్ని కంపెనీలు మద్యం వ్యాపారంలో అక్రమ కుదుపులను (కార్టెల్‌లు) ఏర్పాటు చేయడానికి, బ్రాండ్ ప్రమోషన్ కోసం తమ వాటాలను దాచడానికి ప్రాక్సీ యాజమాన్యాన్ని వినియోగించినట్లు గుర్తించారు.
వివరాలు
ప్రభుత్వం ఎక్సైజ్ సుంకం రూపంలో నష్టాలు
ఫ్యాక్టరీల నుండి మద్యం సరఫరా అయ్యే సమయంలో టోకు వ్యాపారులకు మద్యం ధరలను నిర్ణయించే అధికారం కల్పించారని, దీని వలన ధరలలో తారతమ్యాలు ఏర్పడ్డాయని నివేదిక వెల్లడించింది. ఒకే కంపెనీ వివిధ రాష్ట్రాల్లో విక్రయించే మద్యం ధర భిన్నంగా ఉండటంతో పాటు, నిర్ణీత ధర విధానం కొన్ని బ్రాండ్ల అమ్మకాలను తగ్గించిందని తెలిపింది. ప్రభుత్వం ఎక్సైజ్ సుంకం రూపంలో నష్టాలను ఎదుర్కొంది. కంపెనీల నుంచి సరఫరా ధరను తనిఖీ చేయకపోవడం వల్ల లాభదాయక అవకాశాలు మరియు పన్ను ఎగవేత మిగిలిపోయింది.
వివరాలు
ప్రభుత్వం రూ.144 కోట్ల లైసెన్స్ ఫీజు మాఫీ
అనేక కంపెనీలు తమ లైసెన్స్‌లను మధ్యలోనే తిరిగి అప్పగించాయి. దీనివల్ల అమ్మకాలు దెబ్బతిన్నాయి, ప్రభుత్వానికి రూ.890 కోట్ల నష్టం వాటిల్లింది. అదనంగా, జోనల్ లైసెన్స్ హోల్డర్లకు ప్రభుత్వం రూ.941 కోట్ల రాయితీలు ఇచ్చింది, దీని వలన ప్రభుత్వ ఆదాయంలో తగ్గుదల వచ్చింది. కోవిడ్-19 మహమ్మారి సమయంలో, ప్రభుత్వం రూ.144 కోట్ల లైసెన్స్ ఫీజును మాఫీ చేసింది, ఇది ఎక్సైజ్ శాఖ మునుపటి విధానాలకు విరుద్ధంగా ఉందని నివేదిక పేర్కొంది. కాబట్టి, ఎక్సైజ్ శాఖ విధానాలను పూర్తిగా పారదర్శకంగా మార్చాలని, లైసెన్సింగ్ ప్రక్రియలో నిబంధనలను ఖచ్చితంగా పాటించాలనే విషయాన్ని CAG సూచించింది.