LOADING...
AI: మరణించిన వారి డిజిటల్ హక్కులు కాపాడటానికి AI క్లోనింగ్‌కి అడ్డుకట్ట వేయడం తప్పనిసరి.. హెచ్చరిస్తున్న నిపుణులు 
మరణించిన వారి డిజిటల్ హక్కులు కాపాడటానికి AI క్లోనింగ్‌కి అడ్డుకట్ట వేయడం తప్పనిసరి.. హెచ్చరిస్తున్న నిపుణులు

AI: మరణించిన వారి డిజిటల్ హక్కులు కాపాడటానికి AI క్లోనింగ్‌కి అడ్డుకట్ట వేయడం తప్పనిసరి.. హెచ్చరిస్తున్న నిపుణులు 

వ్రాసిన వారు Jayachandra Akuri
Aug 12, 2025
12:48 pm

ఈ వార్తాకథనం ఏంటి

జెనరేటివ్‌ ఆర్టిఫిషియల్‌ ఇంటెలిజెన్స్‌ (AI) సాంకేతికత వేగంగా అభివృద్ధి చెందుతున్న నేపథ్యంలో, మరణించిన వ్యక్తుల డిజిటల్‌ రూపాన్ని మళ్లీ సృష్టించే ప్రమాదం పెరుగుతోందని నిపుణులు చెబుతున్నారు. అమెరికాలో జార్జియా యూనివర్సిటీ లా స్కూల్‌లో ఫిడ్యూషియరీ లా చైర్గా ఉన్న న్యాయ నిపుణురాలు విక్టోరియా హానెమన్‌ సూచన ప్రకారం, US చట్టంలో మరణించిన వ్యక్తి డేటాను తొలగించే పరిమిత హక్కులు వారసులకు ఇవ్వాలని భావించాలి. దీంతో, వారి డిజిటల్‌ ఆధారాలను దుర్వినియోగం చేయకుండా అడ్డుకోవచ్చని ఆమె అభిప్రాయపడ్డారు.

Details

డిజిటల్‌ రిజరెక్షన్‌కి వ్యక్తిగత డేటా అవసరం

"ది లా ఆఫ్‌ డిజిటల్‌ రిజరెక్షన్‌" అనే వ్యాసంలో హానెమన్‌ ప్రకారం, AI ద్వారా డిజిటల్‌ రిజరెక్షన్‌ చేయాలంటే మరణించిన వారి వ్యక్తిగత డేటా తప్పనిసరిగా ఉండాలి. మనం ఆన్‌లైన్‌లో నిల్వ చేస్తున్న డేటా పరిమాణం ఏటా వేగంగా పెరుగుతోందని ఆమె తెలిపారు. "AI ద్వారా డిజిటల్‌ రిజరెక్షన్‌కు వ్యక్తిగత డేటా అవసరం, కానీ ప్రతి సంవత్సరం ఆన్‌లైన్‌లో నిల్వ డేటా పరిమాణం విపరీతంగా పెరుగుతోంది" అని హానెమన్‌ పేర్కొన్నారు.

Details

మరణించిన వారు తమ డేటా వినియోగంపై అభ్యంతరం చెప్పలేరు

జెనరేటివ్‌ AI మోడల్స్‌ వ్యక్తిగత డిజిటల్‌ ఫైళ్ల ఆధారంగా ట్రైనింగ్‌ పొందటం ఈ సమస్యను మరింత క్లిష్టం చేసిందని నిపుణులు అంటున్నారు. Seance AI, StoryFile, Replika, MindBank AI, HereAfter AI వంటి సంస్థలు మరణించిన వారి స్వరాన్ని, రూపాన్ని మళ్లీ సృష్టించగలవు. జీవించి ఉన్నవారు తమ వ్యక్తిగత డేటాపై కొంత నియంత్రణ కలిగి ఉండగలిగినా, మరణించిన వారు అలాంటి ఉపయోగంపై అభ్యంతరం చెప్పలేరు.

Details

డిజిటల్‌ ఫైల్స్‌ నిర్వహణకు RUFADAA చట్టం

మరణించిన లేదా అసమర్థులైన వారి డిజిటల్‌ ఫైల్స్‌ను నిర్వహించడానికి Revised Uniform Fiduciary Access to Digital Assets Act (RUFADAA) రూపొందించబడింది. అయితే, ఎక్కువ మంది విల్ (ఉత్తరాధికార పత్రం) లేకుండానే మరణిస్తారు. దీంతో, టెక్‌ కంపెనీలే నిర్ణయాలు తీసుకోవాల్సి వస్తుంది. ఫేస్‌బుక్‌ వంటి సంస్థలు ఎవరైనా ఖాతాను మెమోరియలైజ్ చేయమని కోరితే, ఆ ఖాతా పోస్టులు యథావిధిగా ఉంచుతాయి. కానీ RUFADAA డిజిటల్‌ రిజరెక్షన్‌ సమస్యపై పెద్దగా పరిష్కారం ఇవ్వదని హానెమన్‌ వ్యాఖ్యానించారు.

Details

కొన్ని రాష్ట్రాల్లో మరణించిన వారికీ 'పబ్లిసిటీ హక్కులు' 

అమెరికాలో సుమారు 25 రాష్ట్రాలు మరణించిన వారికీ రైట్‌ టు పబ్లిసిటీ హక్కులు ఇస్తాయి. అంటే, వారి పేరు, రూపం, చిత్రం వాణిజ్యపరంగా అనుమతి లేకుండా ఉపయోగిస్తే చర్యలు తీసుకోవచ్చు. కానీ వీటిని ఆర్థిక లాభాలకు ఉపయోగించడం కష్టం అవుతోందని హానెమన్‌ చెప్పారు. అలాగే, ఐడాహో, నెవాడా వంటి కొన్ని రాష్ట్రాలు మరణించిన వారిపై అపకీర్తి కలిగించే వ్యాఖ్యలకూ కేసులు అనుమతిస్తాయి. అయితే, స్వేచ్ఛా భావ వ్యక్తీకరణ హక్కుల కారణంగా ఇటువంటి కేసులు తగ్గుతున్నాయి.

Details

యూరప్‌లో మరింత మానవీయ దృక్పథం

అమెరికా విధానంతో పోలిస్తే యూరప్‌లో మానవ గౌరవం ప్రాథమిక హక్కుగా పరిగణించి ప్రైవసీ నిబంధనలు రూపొందిస్తారు. ఫ్రాన్స్‌లో రైట్‌ టు బీ ఫార్గాటన్‌ (మరచివేయబడే హక్కు)ని మరణించిన వారి ఆన్‌లైన్‌ ఖాతాల నుంచి వ్యక్తిగత డేటా తొలగింపుకూ వర్తింపజేశారు. ఇటలీలో కూడా వారసులకు మరణించిన వారి డేటాకు యాక్సెస్‌, అవసరమైతే డిలీట్‌ చేసే హక్కు ఇస్తారు

Details

క్యాలిఫోర్నియాలో 'డిలీట్‌ యాక్ట్'

క్యాలిఫోర్నియాలో గతేడాది అమల్లోకి వచ్చిన డిలీట్‌ యాక్ట్ చట్టం ప్రకారం, జీవించి ఉన్నవారు తమ డేటాను డేటా బ్రోకర్ల వద్ద నుండి ఒకేసారి తొలగించమని డిమాండ్‌ చేయవచ్చు. అయితే, ఇది మరణించిన వారి డేటాపై వర్తిస్తుందా అన్న సందేహం హానెమన్‌ వ్యక్తం చేశారు. మృతదేహాన్ని అవమానించడం నుండి రక్షించే ప్రస్తుత చట్టాల మాదిరిగానే, మరణించిన వారి డేటాను కూడా తొలగించే హక్కును చట్టబద్ధం చేయవచ్చని ఆమె సూచించారు.