NASA: గ్రహం ఏర్పడుతున్న డిస్క్‌లో కార్బన్ డయాక్సైడ్.. కనుగొన్న నాసా జేమ్స్ వెబ్ స్పేస్ టెలిస్కోప్
ఈ వార్తాకథనం ఏంటి
భూమి నుండి 5,545 లైట్ ఇయర్స్ దూరంలో ఉన్న ఒక గ్రహం ఏర్పడుతున్న డిస్క్‌లో అసాధారణంగా ఎక్కువగా కార్బన్ డయాక్సైడ్ (CO2) ఉందని నాసా జేమ్స్ వెబ్ స్పేస్ టెలిస్కోప్ (JWST) కనుగొంది. స్టాక్‌హోమ్ యూనివర్సిటీకి చెందిన జెన్నీ ఫ్రెడియానీ నేతృత్వంలోని పరిశోధకులు ఈ డిస్క్‌ను గుర్తించి,గ్రహాల ఏర్పాటుకు సంబంధించిన ప్రస్తుత సిద్ధాంతాలను సవాలుగా నిలిపారు. ఈ పరిశోధన ఫలితాలు Astronomy & Astrophysics లో ప్రచురించబడ్డాయి. పరిశీలనల్లో,సాధారణంగా దగ్గరలో ఉన్న గ్రహం-తయారైన డిస్క్‌లలో జల వాయువు (water vapour) ఎక్కువగా ఉంటుంది,కానీ ఈ ప్రత్యేక వ్యవస్థలో CO2 అసాధారణంగా ఎక్కువగా ఉన్నది.
వివరాలు
CO2 సంకేతాలను బలంగా గుర్తించిన JWST MIRI ఇన్‌స్ట్రుమెంట్
"ఈ డిస్క్‌లో నీరు చాలా తక్కువగా ఉంది, దాన్ని గమనించడం కూడా కష్టమే, ఇది సాధారణ పరిస్థితులకు భిన్నంగా ఉంది" అని స్టాక్‌హోమ్ యూనివర్సిటీ ఖగోళశాస్త్ర విభాగంలో డాక్టరల్ స్టూడెంట్ అయిన ఫ్రెడియానీ చెప్పారు. సాధారణ మోడల్స్ ప్రకారం,కొత్తగా ఏర్పడిన నక్షత్రాల చుట్టూ గ్రహాల రూపకల్పనకు అవసరమైన డిస్క్ ఏర్పడుతుంది. చల్లని బయటి ప్రాంతాల నుండి మంచుతో కప్పబడిన చిన్న రాళ్లు (pebbles) లోపలికి వస్తాయి, అక్కడ ఉష్ణోగ్రత పెరగడం వల్ల మంచు ఆవిరై, డిస్క్‌లో జల వాయువు గుర్తింపులు వస్తాయి. కానీ ఈ సందర్భంలో JWST MIRI ఇన్‌స్ట్రుమెంట్ CO2 సంకేతాలను బలంగా గుర్తించింది. "సాంప్రదాయ డిస్క్ పరిణామ ప్రక్రియలతో దీన్ని వివరించడం సాధ్యం కాదు"అని ఫ్రెడియానీ చెప్పారు.
వివరాలు
CO2 ఐసోటోపిక్ వేరియంట్లను గమనించిన పరిశోధకులు
స్టాక్‌హోమ్ యూనివర్సిటీ పరిశోధకుడు అర్జాన్ బిక్ జోడించి, "CO2 అధికంగా ఉండటానికి కారణం బలమైన అల్ట్రావయొలెట్ కిరణాలు, ఆహోనేత్రి నక్షత్రం లేదా పక్కన ఉన్న భారీ నక్షత్రాల నుండి వచ్చే కిరణాల ప్రభావం కావచ్చు,ఇవి రసాయన వాతావరణాన్ని మార్చుతాయి" అని చెప్పారు. పరిశోధకులు CO2 ఐసోటోపిక్ వేరియంట్లను కూడా గమనించారు,ఇందులో కార్బన్-13, ఆక్సిజన్ ఐసోటోప్‌లు 17O, 18O ఉన్నాయి. JWST డేటా ద్వారా స్పష్టంగా గుర్తించగలిగిన ఈ ఐసోటోప్స్, ప్రాచీన సౌరవ్యవస్థ మిగిలిన మేటిరాయిట్స్, కామెట్స్ లోని ఐసోటోపిక్ ఫింగర్‌ప్రింట్లను అర్థం చేసుకోవడంలో సహాయపడవచ్చని పరిశోధకులు అభిప్రాయపడ్డారు. ఈ డిస్క్ NGC 6357 ప్రాంతంలో కనుగొనబడింది. ఇది భూమి నుంచి సుమారు 5,542 లైట్ ఇయర్స్ దూరంలో ఉన్న,భారీ నక్షత్రాలు ఏర్పడే ప్రాంతం.
వివరాలు
గ్రహాల ఏర్పాటుకు సంబంధించిన పరిస్థితులపై విలువైన సమాచారం
ఇది XUE(eXtreme Ultraviolet Environments)సహకారంలో భాగంగా జరుగుతున్నపరిశోధన,ఇది కఠినమైన కిరణాల ప్రభావం డిస్క్ రసాయన శాస్త్రంపై ఎలా ఉంటుందో అధ్యయనం చేస్తుంది. "ఇలాంటి ప్రక్రియలను అర్థం చేసుకోవడం గ్రహ వ్యవస్థల వైవిధ్యాన్ని,వాటి నివాస సాధ్యతను వివరించడం ముఖ్యం"అని XUE ప్రాజెక్ట్ నాయకురాలు మాక్స్ ప్లాంక్ ఇన్‌స్టిట్యూట్ ఫర్ అస్ట్రోనమీకి చెందిన మారియా-క్లౌడియా రామిరెజ్-టన్నస్ చెప్పారు. JWST MIRI ఇన్‌స్ట్రుమెంట్,స్టాక్‌హోమ్ యూనివర్సిటీ,చాల్మర్స్ సహకారంతో అభివృద్ధి చేయబడింది. ఖగోళ శాస్త్రవేత్తలకు ఇన్ఫ్రారెడ్ తరంగ దైర్ఘ్యాల్లో ఈ దూరపు ధూళి-మహాసాగరపు డిస్క్‌లను పరిశీలించడానికి అవకాశం ఇస్తుంది. ఇది గ్రహాల ఏర్పాటుకు సంబంధించిన పరిస్థితులపై విలువైన సమాచారం అందిస్తుంది.