BLA: పాకిస్తాన్‌లో బలోచిస్తాన్ స్వాతంత్య్ర ఉద్యమం.. మజీద్ బ్రిగేడ్‌పై అమెరికా కొత్త చర్యలు!
ఈ వార్తాకథనం ఏంటి
పాకిస్థాన్‌లోని బలోచిస్తాన్ విమోచన దళం (Balochistan Liberation Army - BLA)తో పాటు దాని మిలిటెంట్‌ విభాగమైన 'మజీద్ బ్రిగేడ్‌'ను అమెరికా అధికారికంగా విదేశీ ఉగ్రవాద సంస్థలుగా (Foreign Terrorist Organisation - FTO) గుర్తించింది. ఈ నిర్ణయాన్ని అమెరికా స్టేట్‌ డిపార్ట్‌మెంట్‌ సోమవారం (ఆగస్టు 11) ప్రకటించింది. ఇదే సమయంలో పాకిస్తాన్‌ సైన్యాధిపతి ఆసిమ్‌ మునీర్‌ అమెరికా పర్యటనలో ఉండటం విశేషం. ఇది మునీర్‌ రెండోసారి అమెరికా పర్యటన. కొంతమంది నిపుణులు ఈ చర్య భారత్‌పై అమెరికా ఒక విధమైన ప్రతిస్పందనగా, అలాగే పాకిస్తాన్‌ చెబుతున్న "బలోచ్‌ తిరుగుబాటుకు భారత్‌ నిధులు సమకూరుస్తోందన్న ఆరోపణలకు మద్దతుగా భావిస్తున్నారు.
Details
బిఎల్ఏ అంటే ఏమిటి?
బిఎల్ఏ అనేది పాకిస్తాన్‌కు చెందిన సాయుధ వేర్పాటువాద గ్రూప్‌. బలోచ్‌ ప్రజలకు సంపూర్ణ స్వాతంత్య్రం కావాలని దీని డిమాండ్‌. 2000వ దశకంలో ఇది స్పష్టమైన రూపంలో వెలుగులోకి వచ్చింది. రాజకీయ నిర్లక్ష్యం, ఆర్థిక దోపిడి, సైనిక అణచివేతలపై అసంతృప్తి దీని ఉత్పత్తికి కారణమైంది. పాకిస్తాన్‌ భద్రతా బలగాలు, ప్రభుత్వ భవనాలు, చైనా-పాకిస్తాన్‌ ఆర్థిక కారిడార్‌ (CPEC)కు చెందిన ప్రాజెక్టులు వీటి ప్రధాన లక్ష్యాలు. చైనా పెట్టుబడులను బలోచ్‌ స్వాధీనానికి ముప్పుగా వీరు భావిస్తున్నారు.
Details
మజీద్ బ్రిగేడ్‌
బిఎల్ఏలోని అత్యంత ప్రమాదకర విభాగం 'మజీద్ బ్రిగేడ్‌'. ఇది ఆత్మాహుతి దాడులు, పట్టణ ప్రాంతాల్లో సమన్వయంతో జరిగే దాడుల కోసం కీర్తి పొందింది. కరాచీ విమానాశ్రయం సమీపంలో, గ్వాదర్‌ పోర్ట్‌ అథారిటీ సముదాయం వద్ద 2024లో జరిగిన ఆత్మాహుతి దాడుల్లో వీరి పాత్ర ఉందని అమెరికా పేర్కొంది. 2025 మార్చిలో క్వెట్టా నుండి పేషావర్‌కు వెళ్తున్న జాఫర్‌ ఎక్స్‌ప్రెస్‌ను హైజాక్‌ చేసి, 31మందిని చంపడం, 300మందికి పైగా బందీలుగా ఉంచడం కూడా వీరే చేసినట్లు ఆరోపణలు ఉన్నాయి.
Details
ఎందుకు ఉగ్రవాద సంస్థగా పరిగణిస్తున్నారు?
1947లో పాకిస్తాన్‌ ఏర్పడినప్పటి నుండి బలోచిస్తాన్‌లో ఐదు సార్లు వేర్పాటువాద ఉద్యమాలు చోటుచేసుకున్నాయి. తాజా దశ 2000వ దశకం ప్రారంభంలో మొదలై, కేవలం వనరుల వాటా నుంచి పూర్తి స్వాతంత్య్రం లక్ష్యానికి చేరింది. పాకిస్తాన్‌ ప్రభుత్వం బలోచిస్తాన్ సంపదను దోపిడీ చేస్తోందని, అక్కడి ప్రజలు పేదరికం, నిర్లక్ష్యంలో మగ్గుతున్నారని ఉద్యమకారులు ఆరోపిస్తున్నారు. అయితే, బిఎల్ఏ హింసాత్మక పద్ధతులు, ఆత్మాహుతి దాడులు, పౌరుల మృతులకు కారణం కావడం వల్ల పాకిస్తాన్‌తో పాటు పాశ్చాత్య దేశాలూ దీన్ని ఉగ్రవాద సంస్థగా పరిగణిస్తున్నాయి.
Details
బలోచిస్తాన్ ఎక్కడుంది?
పాకిస్తాన్‌లో విస్తీర్ణం పరంగా అతిపెద్ద రాష్ట్రం బలోచిస్తాన్. దేశ మొత్తం భూభాగంలో 44% భాగాన్ని ఆక్రమించి ఉంది. కానీ జనాభా తక్కువ, అభివృద్ధి అత్యల్పం. ఇది దక్షిణ పశ్చిమ పాకిస్తాన్‌లో ఉండి, పశ్చిమంగా ఇరాన్‌, వాయువ్యంగా ఆఫ్ఘానిస్తాన్‌, ఆగ్నేయంగా సింధ్‌, దక్షిణంగా అరేబియా సముద్రంతో సరిహద్దులు కలిగి ఉంది. గ్యాస్‌, బొగ్గు, ఖనిజాల వంటి సహజ వనరులతో సమృద్ధిగా ఉన్నప్పటికీ, అక్కడి ప్రజలకు వాటి లాభం అందడంలేదు. రాజధాని క్వెట్టా వ్యూహాత్మకంగా ఆఫ్ఘానిస్తాన్‌, ఇరాన్‌ సరిహద్దులకు దగ్గరగా ఉంది. గ్వాదర్‌ పోర్ట్‌ - చైనా-పాకిస్తాన్‌ ఆర్థిక కారిడార్‌లో ప్రధాన భాగం - అంతర్జాతీయ వాణిజ్యంలో కీలకం.