Budget: ఆర్థిక మంత్రులే కాదు.. ఈ ప్రధానులు కూడా బడ్జెట్‌ను సమర్పించారు
ఈ వార్తాకథనం ఏంటి
దేశ సాధారణ బడ్జెట్ (బడ్జెట్ 2024)ను జూలై 23న కేంద్ర ఆర్థిక మంత్రి నిర్మలా సీతారామన్ పార్లమెంట్‌లో బడ్జెట్‌ను ప్రవేశపెట్టనున్నారు.
సాధారణ బడ్జెట్ అనేది దేశ ఆర్థిక ఆరోగ్యానికి సంబంధించిన పూర్తి ఖాతా. దానిని సమర్పించే బాధ్యత సాధారణంగా ఆర్థిక మంత్రిపై ఉంటుంది.
అయితే భారత బడ్జెట్ చరిత్రలో మూడు సందర్భాలలో ప్రధాన పార్లమెంట్‌లో ముగ్గురు ప్రధానమంత్రులు బడ్జెట్‌ను ప్రవేశపెట్టాల్సి వచ్చింది.
ఈ ప్రధానమంత్రుల గురించి ఇప్పుడు తెలుసుకుందాం వారు ఎందుకు ఈ నిర్ణయం తీసుకోవలసి వచ్చిందో కూడా తెలుసుకుందాం.
#1
బడ్జెట్‌ను ప్రవేశపెట్టిన జవహర్‌లాల్ నెహ్రూ
భారతదేశ తొలి ప్రధాని జవహర్‌లాల్ నెహ్రూ ప్రధానమంత్రిగా ఉన్న సమయంలోనే దేశ సాధారణ బడ్జెట్‌ను పార్లమెంట్‌లో ప్రవేశపెట్టారు.
దేశ ఆర్థిక మంత్రిగా కూడా ఒకటి కాదు రెండు సార్లు బాధ్యతలు నిర్వర్తించారు.
అన్నింటిలో మొదటిది,24జూలై 1956 నుండి 30 ఆగస్టు 1956 వరకు,ఆయన మొదటిసారిగా ఆర్థిక మంత్రిత్వ శాఖ బాధ్యతలు చేపట్టారు.
దీని తరువాత, అయన 13ఫిబ్రవరి1958 నుండి 13మార్చి1958 వరకు కేవలం 29రోజులు మాత్రమే రెండవసారి ఆర్థిక మంత్రిగా కొనసాగారు.
ఆయన బడ్జెట్‌ను సమర్పించాల్సిన సమయం ఇది. వాస్తవానికి, అప్పటి నెహ్రూ ప్రభుత్వంలో, ముంద్రా కుంభకోణం కారణంగా ఆర్థిక మంత్రి టిటి కృష్ణమాచారి తన పదవికి రాజీనామా చేయాల్సి వచ్చింది.
దీని కారణంగా, ప్రధానమంత్రి జవహర్‌లాల్ నెహ్రూ పార్లమెంటులో బడ్జెట్‌ను సమర్పించారు.
#2
ఇందిరా గాంధీ కూడా పార్లమెంట్‌లో బడ్జెట్‌ను చదివారు
జవహర్‌లాల్ నెహ్రూ తర్వాత, పార్లమెంటులో బడ్జెట్ ప్రసంగం చేసిన దేశానికి రెండవ ప్రధానమంత్రి ఇందిరా గాంధీ.
ఇందిరా గాంధీ ప్రభుత్వ హయాంలో కూడా అలాంటిదే జరిగింది. దాని కారణంగా ఆర్థిక మంత్రిత్వ శాఖ బాధ్యత ఆమె భుజాలపై పడింది.
నిజానికి అప్పటి ఇందిరా ప్రభుత్వంలో ఆర్థిక మంత్రి మొరార్జీ దేశాయ్ రాజీనామా చేసిన తర్వాత ఆర్థిక మంత్రిగా బాధ్యతలు స్వీకరించి 1970-71 ఆర్థిక సంవత్సరానికి బడ్జెట్‌ను సమర్పించారు.
#3
రాజీవ్‌గాంధీకి కూడా బడ్జెట్‌ను ప్రవేశపెట్టే అవకాశం లభించింది
దేశ ప్రధానిగా ఉంటూ పార్లమెంట్‌లో బడ్జెట్‌ను ప్రవేశపెట్టిన మూడో ప్రధాని కూడా గాంధీ-నెహ్రూ కుటుంబానికి చెందినవారే.
అవును, మనం మాట్లాడుకుంటున్నది మాజీ ప్రధాని రాజీవ్ గాంధీ గురించి.
ఆయన ప్రధానమంత్రిగా ఉన్నప్పుడు, దేశ ఆర్థిక ఖాతాలను అంటే బడ్జెట్‌ను సమర్పించారు.
అప్పటి ప్రభుత్వం నుంచి ఆర్థిక మంత్రి వీపీ సింగ్ వైదొలిగిన తర్వాత ప్రధానమంత్రి రాజీవ్ గాంధీ ఆర్థిక మంత్రిగా బాధ్యతలు చేపట్టారు.
1987-88 ఆర్థిక సంవత్సరానికి సాధారణ బడ్జెట్‌ను ఆయన సమర్పించారు.