Supreme Court: ఎంపీలు, ఎమ్మెల్యేల కేసుల విచారణకు ప్రత్యేక బెంచ్‌లు.. హై కోర్టులకు సుప్రీం కీలక ఆదేశాలు
ఈ వార్తాకథనం ఏంటి
చట్టసభలు,పార్లమెంటు సభ్యులపై క్రిమినల్ కేసుల పరిష్కారాన్ని సుప్రీంకోర్టు గురువారం వేగవంతం చేసింది.
మరణశిక్ష లేదా జీవిత ఖైదు విధించే కేసులను పర్యవేక్షించడానికి, ప్రాధాన్యతలను పర్యవేక్షించడానికి దేశవ్యాప్తంగా ఉన్న హైకోర్టులు తమ సొంత కదలికలపై కేసులు నమోదు చేయాలని ఆదేశించింది.
శిక్ష, హత్య కేసుల్లో దోషిగా తేలితే దోషులకు మరణశిక్ష లేదా జీవిత ఖైదు విధించాలని తెలిపింది.
సిట్టింగ్, మాజీ పార్లమెంట్, అసెంబ్లీ సభ్యులపై క్రిమినల్ విచారణలను వేగవంతం చేయడానికి తగిన ఆదేశాలను కోరుతూ 2016లో న్యాయవాది అశ్విని ఉపాధ్యాయ దాఖలు చేసిన పిటిషన్‌ను కోర్టు విచారించింది.
Details
పెండింగ్‌లో ఉన్న ట్రయల్స్‌ను సమర్థవంతంగా పర్యవేక్షించాలి
భారత ప్రధాన న్యాయమూర్తి డివై చంద్రచూడ్ నేతృత్వంలోని ధర్మాసనం, ఎంపీలు,ఎమ్మెల్యేలపై క్రిమినల్ విచారణల పరిష్కారానికి నిర్దిష్ట కాలక్రమాన్ని నిర్దేశిస్తూ ఏకరీతి ఆదేశాలు జారీ చేయలేమని పేర్కొన్నప్పటికీ, అన్ని హైకోర్టుల ప్రధాన న్యాయమూర్తులు సుమోటోగా నమోదు చేసుకోవాలని పేర్కొంది.
వారి అధికార పరిధిలో పెండింగ్‌లో ఉన్న ట్రయల్స్‌ను సమర్థవంతంగా పర్యవేక్షించాలని తెలిపింది.
ప్రత్యేక ధర్మాసనం అవసరమైన విధంగా క్రమమైన వ్యవధిలో విషయాన్ని జాబితా చేయవచ్చు.
కేసులను త్వరితగతిన, సమర్ధవంతంగా పరిష్కరించేందుకు హైకోర్టు ప్రధాన న్యాయమూర్తులు అవసరమైన ఆదేశాలను జారీ చేయవచ్చని న్యాయమూర్తులు పిఎస్ నరసింహ, మనోజ్ మిశ్రాలతో కూడిన ధర్మాసనం పేర్కొంది.
ప్రత్యేక బెంచ్‌కు హై కోర్టు ప్రధాన న్యాయమూర్తులు నాయకత్వం వహించవచ్చు.
Details
అవసరమైన మౌలిక సదుపాయాలు,సాంకేతికతను జిల్లా న్యాయస్థానాలు ఏర్పాటు
మరణశిక్ష లేదా జీవిత ఖైదు విధించే కేసుల తర్వాత, ఐదేళ్ల కంటే ఎక్కువ జైలు శిక్ష విధించే కేసులకు ప్రాధాన్యత ఇవ్వాలని పేర్కొంది.
ట్రయల్స్‌పై స్టే విధించిన కేసులను హైకోర్టులు కూడా జాబితా చేస్తాయని, అలాంటి విచారణలను వేగవంతం చేసేందుకు అన్ని ప్రయత్నాలు చేస్తామని కోర్టు పేర్కొంది.
ట్రయల్ కోర్టులు అటువంటి కేసులను స్వీకరించడానికి తగిన మౌలిక సదుపాయాలను నిర్ధారించడమే కాకుండా,అటువంటి కేసులను దాఖలు చేసిన సంవత్సరం,వాటి స్థితి, ఇతర సంబంధిత వివరాలను ప్రజలకు తెలియజేయడానికి స్వతంత్ర ట్యాబ్‌ను ట్యాబ్‌ ఏర్పాటు చేసి వాటి వివరాలు పొందుపరచాలని హైకోర్టులకు సూచించింది.
ఇందుకు అవసరమైన మౌలిక సదుపాయాలు, సాంకేతికతను జిల్లా న్యాయస్థానాలు ఏర్పాటు చేసుకోవాలని ఆదేశించింది.
Details
వివిధ ట్రయల్ కోర్టుల్లో 5,175 కేసులు పెండింగ్‌
ఉపాధ్యాయ్ పిటిషన్‌లో కోర్టుకు అమికస్ క్యూరీగా సహకరిస్తున్న సీనియర్ న్యాయవాది విజయ్ హన్సారియా, దేశంలోని వివిధ ట్రయల్ కోర్టుల్లో 5,175 కేసులు పెండింగ్‌లో ఉన్నందున ఎమ్మెల్యేలు, ఎంపీలపై పెండింగ్‌లో ఉన్న విచారణలను త్వరితగతిన పరిష్కరించాల్సిన అవసరాన్ని సెప్టెంబర్‌లో తన నివేదికలో నొక్కిచెప్పారు.
వీటిలో, 2116 కేసులు, దాదాపు 40% కేసులకు అనువదించబడ్డాయి. ఐదేళ్లకు పైగా పెండింగ్‌లో ఉన్నాయని పేర్కొన్నారు. అతిపెద్ద కేసులు ఉత్తరప్రదేశ్ (1,377), బీహార్ (546), మహారాష్ట్ర (482) తర్వాత నమోదయ్యాయి.
2014లో ఒక ప్రత్యేక కేసులో తీర్పు ద్వారా, అభియోగాలు మోపబడిన ఏడాదిలోగా ఎన్నికైన చట్టసభ సభ్యులపై విచారణ పూర్తి చేయాలని సుప్రీంకోర్టు ఆదేశించింది.
Details
అభియోగాలను రూపొందించిన ఒక సంవత్సరంలోపు విచారణను పూర్తి చెయ్యాలి
ఛార్జ్ షీట్ సమర్పించిన తర్వాత కోర్టు అభియోగాలను రూపొందిస్తుంది. ప్రాసిక్యూషన్, నిందితుడి వాదనలను విన్న తర్వాత, నిందితుడిని విచారించాల్సిన గణనలను ఇది నిర్ణయిస్తుంది.
2014 నాటి తీర్పులో, అటువంటి కేసులలో రోజువారీ విచారణలను ఆదేశిస్తూ, అభియోగాలను రూపొందించిన ఒక సంవత్సరంలోపు విచారణను పూర్తి చేయకపోతే ట్రయల్ కోర్టులు తమ హైకోర్టుల ప్రధాన న్యాయమూర్తులకు వివరణ ఇవ్వాల్సి ఉంటుందని సుప్రీంకోర్టు ఆదేశించింది.
ట్రయల్ జడ్జి ఇచ్చిన వివరణతో సంతృప్తి చెందితే ప్రధాన న్యాయమూర్తి విచారణ కాలాన్ని పొడిగించవచ్చు.