దిల్లీ ఎన్నికల్లో పరాజయం...ఆమ్ ఆద్మీ పార్టీ జాతీయ హోదాను కోల్పోతుందా?

#NewsBytesExplainer: దిల్లీ ఎన్నికల్లో పరాజయం...ఆమ్ ఆద్మీ పార్టీ జాతీయ హోదాను కోల్పోతుందా?

వ్రాసిన వారు Jayachandra Akuri

Feb 09, 2025

03:45 pm

---

ఈ వార్తాకథనం ఏంటి

దిల్లీ అసెంబ్లీ ఎన్నికల్లో బీజేపీ విజయం సాధించి 27 ఏళ్ల తర్వాత ప్రభుత్వాన్ని ఏర్పాటు చేయనుంది. అదే సమయంలో, ఆమ్ ఆద్మీ పార్టీ ఓటమిని చవిచూసి అధికారానికి దూరంగా ఉంది. అరవింద్ కేజ్రీవాల్ సహా ఆప్‌కు చెందిన ప్రముఖ నాయకులు అసెంబ్లీ ఎన్నికల్లో ఓటమిపాలయ్యారు. దిల్లీలో ఓటమి జాతీయ పార్టీగా ఆప్ హోదాను దెబ్బతీసింది. ఆప్ జాతీయ పార్టీ హోదాను కోల్పోతుందో లేదో ఇప్పుడు మనం తెలుసుకుందాం.

Details

ఎన్ని రకాల రాజకీయ పార్టీలు ఉన్నాయి?

మూడు రకాల రాజకీయ పార్టీలు ఉన్నాయి జాతీయ పార్టీ, ప్రాంతీయ లేదా రాష్ట్ర స్థాయి పార్టీ. జాతీయ పార్టీ హోదా పొందడానికి, ఎన్నికల సంఘం నిర్దేశించిన 3 షరతులలో దేనినైనా నెరవేర్చాలి. మొదటి షరతు ఏమిటంటే, ఆ పార్టీకి 4 రాష్ట్రాల్లో ప్రాంతీయ పార్టీ హోదా ఉండాలి. 6 శాతం కంటే ఎక్కువ ఓట్లు మరియు రెండు లేదా అంతకంటే ఎక్కువ సీట్లు కలిగి ఉండటం రాష్ట్రాలలో ప్రాంతీయ పార్టీ హోదాను ఇస్తుంది.

Details

జాతీయ పార్టీ హోదా కోసం ఇతర షరతులు ఏమిటి?

3 రాష్ట్రాల్లోని మొత్తం 543 లోక్‌సభ సీట్లలో కనీసం 2 శాతం గెలిస్తే, ఆ పార్టీ జాతీయ పార్టీ హోదాను పొందవచ్చు. ఇది కాకుండా, ఏదైనా రాజకీయ పార్టీ గత లోక్‌సభ లేదా అసెంబ్లీ ఎన్నికల్లో 4 లోక్‌సభ సీట్లు గెలుచుకుంటే లేదా 6 శాతం లేదా అంతకంటే ఎక్కువ ఓట్లు పొందితే, ఆ పార్టీ జాతీయ పార్టీ హోదాను కూడా పొందుతుంది.

Details

ఆప్ జాతీయ పార్టీ హోదా ఎప్పుడు పొందింది? 

ఏప్రిల్, 2023లో ఆప్ జాతీయ పార్టీ హోదాను పొందింది. ఆ సమయంలో ఆయనకు దిల్లీ, పంజాబ్‌లలో ప్రభుత్వాలు ఉన్నాయి. 2022 గోవా శాసనసభ ఎన్నికల్లో, 6 శాతం కంటే ఎక్కువ ఓట్లు, 2 కంటే ఎక్కువ సీట్లు గెలుచుకోవడం ద్వారా ప్రాంతీయ పార్టీ హోదాను పొందింది. దీని తర్వాత, 2023లో జరిగిన గుజరాత్ అసెంబ్లీ ఎన్నికల్లో కూడా ఆ పార్టీకి 5 సీట్లు, 13 శాతం ఓట్లు వచ్చాయి. ఈ విధంగా అది జాతీయ పార్టీ హోదాకు మొదటి షరతును నెరవేర్చింది.

Details

ఆప్ ఇప్పుడు తన జాతీయ పార్టీ హోదాను కోల్పోతుందా?

దిల్లీలో ఓటమి పాలైనప్పటికీ, ఆప్ జాతీయ పార్టీగానే ఉంటుంది. ఎందుకంటే ఢిల్లీలో ఆప్ కు దాదాపు 43 శాతం ఓట్లు వచ్చాయి, ఇది అవసరమైన 6 శాతం కంటే చాలా ఎక్కువ. ఇది కాకుండా ఆ పార్టీకి 22 సీట్లు కూడా వచ్చాయి. ఇది రాష్ట్ర స్థాయి పార్టీ హోదాను నిలుపుకోవడానికి అవసరమైన సీట్ల కంటే ఎక్కువ. 2024 లోక్‌సభ ఎన్నికల్లో కూడా ఆప్ 3 సీట్లు గెలుచుకుంది.

Details

ఒక జాతీయ పార్టీకి ఎలాంటి ప్రయోజనాలు లభిస్తాయి?

ఒక జాతీయ పార్టీకి దేశం మొత్తానికి ఒకే ఎన్నికల గుర్తును కేటాయిస్తారు. మరే ఇతర పార్టీ దీనిని ఉపయోగించదు. పార్టీ తన కార్యాలయాన్ని దిల్లీలో తెరవవచ్చు. దీనికోసం ప్రభుత్వం రాయితీ ధరలకు భూమి లేదా భవనాన్ని అందిస్తుంది. జాతీయ మీడియాలో ప్రచారం కోసం ఒక నిర్ణీత సమయం ఉంటుంది. ఎన్నికల్లో పార్టీ 40 మంది స్టార్ క్యాంపెయినర్లను బరిలోకి దింపగలదు. ఒక జాతీయ పార్టీ అభ్యర్థి నామినేషన్ దాఖలు చేసేటప్పుడు ఒక ప్రతిపాదకుడి అవసరం ఉంటుంది.

Details

ప్రస్తుతం దేశంలో ఏ జాతీయ పార్టీలు ఉన్నాయి? 

ప్రస్తుతం 6 జాతీయ పార్టీలు ఉన్నాయి. వాటిలో బిజెపి , బహుజన్ సమాజ్ పార్టీ (బిఎస్పి), కాంగ్రెస్, కమ్యూనిస్ట్ పార్టీ ఆఫ్ ఇండియా (మార్క్సిస్ట్), నేషనల్ పీపుల్స్ పార్టీ (ఎన్‌పిపి), ఆప్ ఉన్నాయి. 2023లో, తృణమూల్ కాంగ్రెస్, నేషనలిస్ట్ కాంగ్రెస్ పార్టీ, కమ్యూనిస్ట్ పార్టీ ఆఫ్ ఇండియా (సీపీఐ)ల జాతీయ పార్టీ హోదాను తొలగించారు.