New Irrigation Projects: కృష్ణా నదిలో కొత్త నీటిపారుదల ప్రాజెక్టులు: జల వినియోగాన్ని పెంపొందించేందుకు చర్యలు
ఈ వార్తాకథనం ఏంటి
తెలంగాణ రాష్ట్ర ప్రభుత్వం, గతంలో జలవనరుల పరిపాలనలో అవాంతరాల కారణంగా ముందడుగు పడని ప్రాజెక్టులపై పూర్తి దృష్టిసారించింది. కృష్ణా ట్రైబ్యునల్ ముందు తమ వాదనలు బలపరిచేందుకు వినియోగంలో ఉన్న ప్రాజెక్టులకు అదనపు నీటి కేటాయింపులు, రిజర్వాయర్ల సామర్థ్యం పెంపు, అలాగే కొత్త ప్రాజెక్టుల అమలు కోసం ఉత్తర్వులు జారీ చేయాలని నిర్ణయించింది. ఈ నెల 23న బ్రిజేశ్‌కుమార్‌ ట్రైబ్యునల్ ముందు వాదనలు ప్రారంభం కానుండగా, సుమారు 294 టీఎంసీల నీటి కేటాయింపులపై ఉత్తర్వుల జారీ కసరత్తు వేగవంతంగా సాగుతోంది. ప్రాజెక్టుల చీఫ్‌ ఇంజినీర్లు ఈ పనిలో నిమగ్నమై ఉన్నారు.
వివరాలు
భవిష్యత్ అవసరాల దృష్ట్యా జీఓ మార్పులు
గత ప్రభుత్వం 2021 జూన్‌ 24న జారీ చేసిన జీఓలో మార్పులు చేసుకొని, కృష్ణా బేసిన్‌లో భవిష్యత్తులో ఏర్పడే నీటి అవసరాలను దృష్టిలో ఉంచుకుని తాజా ఉత్తర్వులు జారీ చేయనున్నది. ముఖ్యంగా సీఎం రేవంత్‌ రెడ్డి ఆధ్వర్యంలో జరిగిన ఉన్నతస్థాయి సమావేశంలో ఈ అంశాన్ని కీలకంగా చర్చించి, నీటిపారుదలశాఖకు కసరత్తును ముమ్మరం చేయమని ఆదేశించారు. తాజా ప్రతిపాదనలు, గత ప్రతిపాదనలు కలిపి మొత్తం 904 టీఎంసీల అవసరం ట్రైబ్యునల్ ముందు తెలంగాణ ప్రభుత్వం సమర్పించనుంది.
వివరాలు
ప్రాజెక్టుల కింద నీటి కేటాయింపులు వివరాలు
కల్వకుర్తి ప్రాజెక్టు: అదనంగా 13 టీఎంసీలు తీసుకోవడం కోసం హెడ్‌వర్క్స్‌ నిర్మాణం. కాలువల సామర్థ్యం పెంచి నీటివాడకానికి తగిన స్థాయికి తీసుకు రావడం. 20 టీఎంసీల నిల్వ సామర్థ్యం కలిగిన రిజర్వాయర్ల నిర్మాణం. నెట్టెంపాడు ఎత్తిపోతలు: గూడెందొడ్డి రిజర్వాయర్ సామర్థ్యం 1.19 టీఎంసీల నుంచి 15 టీఎంసీలకు, రేలంపాడు రిజర్వాయర్ సామర్థ్యం 4 నుంచి 10 టీఎంసీలకు, గట్టు బ్యాలెన్సింగ్ రిజర్వాయర్ సామర్థ్యం 1.32 నుంచి 5 టీఎంసీలకు పెంపు. పాలమూరు-రంగారెడ్డి ఎత్తిపోతలు: ఉన్న 90 టీఎంసీలకి అదనంగా హైదరాబాద్‌కు మరో 30 టీఎంసీలు కేటాయింపు.
వివరాలు
ప్రాజెక్టుల కింద నీటి కేటాయింపులు వివరాలు
డిండి ఎత్తిపోతలు: ప్రస్తుతం చేపట్టిన 30 టీఎంసీల మళ్లింపునకు అదనంగా 10 టీఎంసీలు కేటాయింపు. ఇందులో 5 టీఎంసీలు తాగునీటి అవసరానికి, మిగిలిన 5 టీఎంసీలు హైదరాబాద్ పరిసరాలకు వినియోగించేందుకు. హెచ్‌ఎండీఏ పరిసరాల కోసం: 30 టీఎంసీల సామర్థ్యంతో రిజర్వాయర్ల నిర్మాణం. జూరాల నుంచి: 50 రోజుల్లో 100 టీఎంసీల నీటిని మళ్లింపు. నల్గొండ, వరంగల్, మహబూబ్‌నగర్, ఖమ్మం జిల్లాల్లో 11.3 లక్షల ఎకరాల కొత్త ఆయకట్టు పథకం. మహబూబ్‌నగర్ మెట్టప్రాంతం: జూరాల వెనుకభాగం నుంచి 123 టీఎంసీల నీటిని కోయిల్‌కొండ-గండీడ్-దౌలతాబాద్ ఎత్తిపోతల ద్వారా మళ్లింపు. 18 రోజుల్లో 50 టీఎంసీల నీటిని 5.65 లక్షల ఎకరాలకు సరఫరా చేయడం. మిగిలిన నీరు రబీ అవసరాలకు వినియోగించబడుతుంది.
వివరాలు
ప్రాజెక్టుల కింద నీటి కేటాయింపులు వివరాలు
కోయిల్‌కొండ, దౌలతాబాద్, గండీడ్ వద్ద: వరుసగా 45, 43, 35 టీఎంసీల సామర్థ్యంతో రిజర్వాయర్ల నిర్మాణం. పొనుగోడు వద్ద మున్నేరు ఆనకట్ట: 2 టీఎంసీల నీటి వినియోగంతో నిర్మాణం. శ్రీశైలం ఎడమ కాలువ: 35 టీఎంసీల నీటి వినియోగంతో కొనసాగింపు పథకం.
వివరాలు
కేంద్ర ప్రభుత్వం సమర్పించిన వివరాలు
ట్రైబ్యునల్ ముందు 799.22 టీఎంసీల అవసరం ఉంచారు. సాంకేతిక నిపుణుల కమిటీ నివేదిక ప్రకారం, తాగు, పారిశ్రామిక అవసరాలకు వినియోగించే నీటిలో ఎక్కువ భాగం తిరిగి నదిలోకి వెళ్లిపోతున్న నేపథ్యంలో 599.5 టీఎంసీలగా పరిగణించమని సూచన. ఇందులో 299 టీఎంసీలు వినియోగంలో ఉన్న ప్రాజెక్టులకు, 225.4 టీఎంసీలు నిర్మాణంలో ఉన్న ప్రాజెక్టులకు, 36 టీఎంసీలు తాగు, పారిశ్రామిక అవసరాలకు ఉంటాయని పేర్కొన్నారు. తాగునీటి అవసరానికి 158.92 టీఎంసీలు అవసరం; దీనిలో 20% లెక్కలోకి తీసుకుని 31.75 టీఎంసీలుగా పేర్కొన్నారు. పారిశ్రామిక అవసరాలకు 79.99 టీఎంసీలు అవసరం కాగా, వాస్తవ లెక్క ప్రకారం 7.7 టీఎంసీలుగా తీసుకోవాలని కోరారు.
వివరాలు
ట్రైబ్యునల్ కేటాయింపులు, విభజన
బచావత్‌ ట్రైబ్యునల్ నిర్ణయం ప్రకారం ఉమ్మడి ఏపీకి కేటాయించిన 811 టీఎంసీలలో తెలంగాణకు 299, ఆంధ్రప్రదేశ్‌కు 512 టీఎంసీలు కేటాయింపు జరిగింది. బ్రిజేశ్‌కుమార్‌ ట్రైబ్యునల్ 2013లో ఇచ్చిన తీర్పులో మొత్తం 2,578 టీఎంసీల వరకు కేటాయింపులు చేశాడు. ఈ తీర్పు ఇప్పటికీ నోటిఫై కాలేదు. అదనంగా 448 టీఎంసీలను మూడు రాష్ట్రాలకు కేటాయించిన నేపథ్యంలో ఉమ్మడి ఏపీకి 194 టీఎంసీలు ఉన్నట్లు గుర్తించారు. ఈ కేటాయింపులో 150 టీఎంసీల క్యారీ ఓవర్‌ స్టోరేజ్ కూడా ఉంది. మొత్తం 1005 టీఎంసీలు ఉమ్మడి ఏపీకి కేటాయించగా, వాటాలో తెలంగాణ, ఆంధ్రప్రదేశ్ వాటాల మీద స్పష్టత రావలసిన పరిస్థితి ఉంది. ప్రస్తుతానికి 811 టీఎంసీల కేటాయింపులపై వాదనలు జరుగుతున్నాయి.