Pranahita chevella project: డా.బీఆర్‌ అంబేడ్కర్‌ వార్ధా ప్రాజెక్టుపై ప్రభుత్వం దృష్టి.. త్వరలో పనుల ప్రారంభానికి నీటిపారుదలశాఖ ప్రణాళికలు
తక్కువ వ్యయంతో ఎక్కువ ఆయకట్టుకు సాగునీరు అందించేందుకు తెలంగాణ నీటిపారుదలశాఖ కొత్త ఉద్ధేశ్యంతో ముందుకు సాగుతోంది. ప్రాణహిత-చేవెళ్ల సుజల స్రవంతి ప్రాజెక్టును తిరిగి నిర్మించడానికి ప్రభుత్వమే నిర్ణయించింది. ఆ ప్రాజెక్టు ద్వారా గతంలో పునరుద్ధరించబడిన కాలువలను ఉపయోగించి, త్వరగా సాగునీరు అందించేందుకు ప్రణాళిక రూపొందించారు. ఉమ్మడి ఆంధ్రప్రదేశ్‌లో కాంగ్రెస్‌ ప్రభుత్వం ఈ ప్రాజెక్టును ప్రారంభించినప్పుడు 7 ఉమ్మడి జిల్లాల్లో 16.40 లక్షల ఎకరాల పంటపారితో సాగునీరు అందించాలన్న లక్ష్యంతో ప్రణాళిక వేసింది. రాష్ట్ర ఏర్పాటయ్యాక,పలు కారణాల వలన కాళేశ్వరం ప్రాజెక్టుగా దీన్ని మారుస్తూ, గత ప్రభుత్వం ఆ చర్య తీసుకుంది. ప్రస్తుత ప్రభుత్వం, పాత ప్రాజెక్టుకు బదులు, ఆదిలాబాద్‌ జిల్లాకు సాగునీరు ఇవ్వడానికి డాక్టర్‌ బీఆర్‌ అంబేడ్కర్‌ వార్ధా ప్రాజెక్టును చేపట్టాలని నిర్ణయించింది.
ప్రాజెక్టు మార్పుల పర్యవసానం: తుమ్మిడిహెట్టి నుండి వార్ధా వరకు
2008లో, ప్రాణహిత-చేవెళ్ల ప్రాజెక్టు భాగంగా, ప్రాణహిత నదిపై తుమ్మిడిహెట్టి వద్ద బ్యారేజీ నిర్మాణానికి శ్రీకారం చుట్టారు. అప్పటి అంచనా వ్యయం రూ.38,500 కోట్లు కాగా, ఈ ప్రాజెక్టు మార్పుతో పాటు, ప్రధాన బ్యారేజీని తుమ్మిడిహెట్టి నుంచి మేడిగడ్డ వద్దకు తరలించడం వలన ఆదిలాబాద్‌ జిల్లాకు సాగునీరు అందించే లక్ష్యం నెరవేరలేదు. ఈ నేపథ్యంలో, 2022లో ప్రాజెక్టు మార్పులు చేపట్టి, ప్రాణహిత నది బదులు, వార్ధా నది మీద బ్యారేజీ నిర్మించేందుకు నిర్ణయం తీసుకున్నారు. ఈ వ్యయంతో, రూ.4,470.76 కోట్ల అంచనా వ్యయం ఏర్పడింది. అయితే, ప్రస్తుతం ఆ పనులు మొదలయ్యాయి మరియు ప్రభుత్వ అనుమతులు పొందినప్పటికీ, వాటిని వేగంగా పూర్తి చేయాలని ప్రభుత్వం భావిస్తోంది.
ప్రాజెక్టు మార్పు దశలో ప్రగతి
ఉమ్మడి రాష్ట్రంలో ప్రారంభించిన ప్రాణహిత-చేవెళ్ల ప్రాజెక్టులో, ఇప్పటికీ పూర్తి చేసిన పనులను వార్ధా ప్రాజెక్టులో ఉపయోగించేందుకు సిద్దమైంది. ఈ మార్పులు, రాష్ట్రానికి అవసరమైన సాగునీరు సమగ్రంగా అందించేందుకు ఒక కీలక అడుగు కావాలి. కుమురం భీం జిల్లా వార్ధా బ్యారేజీ ప్రాజెక్టు కుమురం భీం జిల్లాలోని కౌటాల మండలం గుండాయిపేట వద్ద వార్ధా నదిపై రూ.747.75 కోట్లతో 2.92 టీఎంసీ నీటి నిల్వ సామర్థ్యంతో 29 గేట్లతో నిర్మించే బ్యారేజీ ప్రాజెక్టు చేపట్టబడింది. ఈ ప్రాజెక్టు ద్వారా కౌటాల, బెజ్జూరు, చింతలమానేపల్లి, సిర్పూర్-టి, దహేగాం, కాగజ్‌నగర్ మండలాల్లోని 42 గ్రామాలు పరిధిలో 43,364 ఎకరాల కొత్త ఆయకట్టుకు సాగునీరు అందించబడుతుంది. అలాగే, 13,484 ఎకరాలు స్థిరీకరించబడతాయి.
మంచిర్యాల జిల్లా ప్రాజెక్టు
మంచిర్యాల జిల్లాలోని నెన్నెల, తాండూరు, భీమిని, బెల్లంపల్లి, కన్నెపల్లి మండలాల్లోని 71 గ్రామాల్లో 64,704 ఎకరాల కొత్త ఆయకట్టుకు సాగునీరు అందించబడుతుంది, మరియు 7,701 ఎకరాల భూమిని స్థిరీకరించబడుతుంది. పంపుహౌస్‌లు,నీటి పంపిణీ ఈ బ్యారేజీ ద్వారా మూడు దశల్లో 10 టీఎంసీ నీటిని పంపుహౌస్‌ల ద్వారా పంపించబడుతుంది. 76 మెగావాట్ల సామర్థ్యం కలిగిన 9 పంపులు ఏర్పాటు చేయబడ్డాయి. 127 గ్రామాలకు సాగునీరు అందించబడేలా, 220 చెరువులను నింపే ప్రయత్నం జరుగుతుంది. వార్ధా నదీ ప్రవాహం ప్రాణహితకు ఉపనదిగా గణించిన వార్ధా నదిలో 75% నీటి లభ్యతతో 32 టీఎంసీ నీరు అందుబాటులో ఉంటుంది.
ముంపు ప్రాంతాలు
ప్రాజెక్టు ప్రారంభం కావడంతో, మహారాష్ట్రలో 338 ఎకరాలు, తెలంగాణలో 256 ఎకరాల్లో ముంపు ఏర్పడుతుంది. ఆనకట్టలు, ఫ్లడ్ బ్యాంకుల వల్ల మహారాష్ట్రలో 402 ఎకరాలు, తెలంగాణలో 454 ఎకరాలు ముంపు ప్రాంతంగా మారుతాయి. తెలంగాణలో కాలువలు, పంపుహౌస్‌ల నిర్మాణానికి 2,386 ఎకరాల భూమి అవసరమవుతుంది. ప్రాజెక్టు విశేషాలు పాత ప్రాణహిత-చేవెళ్ల ప్రాజెక్టులో నిర్మించబడిన ప్రధాన కాలువను ఉపయోగించే ప్రణాళిక సిద్ధం చేయబడింది. 2.50 కిలోమీటర్ల నుండి 56.50 కిలోమీటర్ల వరకు ఈ కాలువను రిజర్వాయర్‌గా ఉపయోగించనున్నారు, దీనితో నీటిని పంపుహౌస్‌లకు తరలిస్తారు.
పథకానికి టీఏసీ ఆమోదం
2022-23లో ఈ వార్ధా బ్యారేజీకి సంబంధించిన సమగ్ర ప్రాజెక్టు నివేదికను రాష్ట్ర ప్రభుత్వం కేంద్ర జల సంఘానికి సమర్పించింది. సాంకేతిక సలహా కమిటీ (టీఏసీ) ఈ ప్రాజెక్టును మే 8, 2023న ఆమోదించింది. ప్రాజెక్టు కోసం భూగర్భ జలాలు, కేంద్ర గిరిజన వ్యవహారాల మంత్రిత్వ శాఖ, సెంట్రల్ ఎలక్ట్రిసిటీ అథారిటీ, హైడ్రాలజీ మరియు ఇతర సంబంధిత అధికారుల నుండి అనుమతులు పొందబడ్డాయి.
ఉమ్మడి ఆదిలాబాద్‌ జిల్లాకు సాగునీరు: ఉత్తమ్‌కుమార్‌రెడ్డి
ఉమ్మడి ఆంధ్రప్రదేశ్‌ రాష్ట్రంలో ప్రాణహిత-చేవెళ్ల ప్రాజెక్ట్‌ ద్వారా ఉమ్మడి ఆదిలాబాద్‌ జిల్లాకు సాగునీరు అందించే ప్రతిపాదనను అప్పటి కాంగ్రెస్‌ ప్రభుత్వం తీసుకున్నప్పటికీ, అది అమలు కాలేదు. అనేక చర్యలు తీసుకున్న తర్వాత, భారాసరాజ్య ప్రభుత్వం ఈ ప్రాజెక్టును కాళేశ్వర ప్రాజెక్టుగా మార్చి మేడిగడ్డ నుండి ప్రారంభించింది. అందువల్ల, ఉమ్మడి ఆదిలాబాద్‌ జిల్లాకు సాగునీరు అందించేందుకు పాత ప్రాజెక్ట్‌ను తిరిగి ప్రారంభించాలని మేము నిర్ణయించుకున్నాం. త్వరలో పనులు ప్రారంభించే ఏర్పాట్లు పూర్తవుతున్నాయి. నీటిపారుదలశాఖ అన్ని అవసరమైన ప్రణాళికలు సిద్ధం చేస్తోంది.
