2027 census: డిజిటల్ రూపంలో 2027 జనగణన..
ఈ వార్తాకథనం ఏంటి
భారతదేశంలో 16 ఏళ్ల విరామం తర్వాత జనగణన ప్రక్రియ మళ్లీ ప్రారంభం కాబోతోంది.
కేంద్ర హోం మంత్రిత్వ శాఖ ప్రకటన ప్రకారం, 2027 మార్చి 1వ తేదీని ఈ జనగణనకు ప్రామాణిక తేది (Reference Date)గా పరిగణించనున్నారు.
ఈసారి జనగణన చరిత్రలో తొలిసారిగా పూర్తిగా డిజిటల్ రూపంలో నిర్వహించనున్నారు.
వివరాలు
జనగణన అంటే ఏంటి?
జనగణన అనేది దేశంలో నివసించే ప్రజల వివరాలను సేకరించే విస్తృత ప్రక్రియ.
ఇందులో వారి సంఖ్య, వయస్సు, లింగం, విద్యా స్థాయి, వృత్తి, మతం, భాష, నివాస పరిస్థితి, కుటుంబం, కులం తదితర అంశాలు చేర్చబడతాయి.
ప్రభుత్వానికి ప్రజల ఆర్థిక, సామాజిక స్థితిగతులపై స్పష్టమైన అవగాహన అందించడమే ఈ ప్రక్రియ ముఖ్య ఉద్దేశం.
ఈ సమాచారాన్ని ఆధారంగా చేసుకుని అభివృద్ధి కార్యక్రమాలు, సంక్షేమ పథకాలు రూపొందించబడతాయి.
భారతదేశంలో తొలిసారిగా జనగణన 1872లో నిర్వహించారు. స్వాతంత్ర్యం వచ్చిన తరువాత, ప్రతి 10 ఏళ్లకు ఒకసారి ఈ గణన జరుగుతోంది.
చివరి సారి జనగణన 2011లో జరిగింది. కానీ, 2021లో జరగాల్సిన గణన కరోనా వైరస్ ప్రభావంతో వాయిదా పడింది.
వివరాలు
ఈసారి ప్రత్యేకతలు ఏమిటి ?
ఈసారి జరగబోయే జనగణనలో అనేక కీలకమైన మార్పులు ఉన్నాయి. ప్రధానంగా, ఇది పూర్తిగా డిజిటల్ పద్ధతిలో జరుగుతుంది.
డేటా సేకరణకు మొబైల్ యాప్‌లు, ట్యాబ్లెట్ పరికరాలను వినియోగించనున్నారు.
అంతేగాక, 1931 తరువాత మొదటిసారి ప్రజల కుల వివరాలను కూడా సేకరించనున్నారు.
ఇది దేశ రాజకీయ,సామాజిక వ్యవస్థలపై విశేష ప్రభావం చూపే అవకాశముంది.
హిమాచల్ ప్రదేశ్, ఉత్తరాఖండ్, జమ్ముకశ్మీర్, లద్దాఖ్ వంటి ప్రాంతాల్లో 2026 అక్టోబర్ 1 నుండి ఈ గణన ప్రారంభమవుతుంది.
మిగిలిన రాష్ట్రాల్లో 2027 మార్చి 1 నుండి ఇది కొనసాగనుంది.
ఈ గణన ఫలితాల ఆధారంగా లోక్‌సభ, అసెంబ్లీ నియోజకవర్గాల పునర్విభజన చేయనున్నారు.
అంతేకాదు, మహిళా రిజర్వేషన్ చట్టాన్ని అమలులోకి తేవడంలో ఇది కీలకంగా మారనుంది.
వివరాలు
జనగణన ఆలస్యం కావడానికి కారణాలు
2021లో జరగాల్సిన జనగణన కోసం అన్ని ఏర్పాట్లు పూర్తవగా, కరోనా మహమ్మారి విజృంభణ కారణంగా కేంద్రం గణనను వాయిదా వేసింది. తర్వాతి కాలంలో కోవిడ్ ప్రభావం తగ్గిన తరువాతే కొత్త తేదీలను ప్రకటించారు.
డీలిమిటేషన్ పై దక్షిణాది రాష్ట్రాల ఆందోళనలు
నియోజకవర్గాల పునర్విభజన (డీలిమిటేషన్) విషయంలో దక్షిణాది రాష్ట్రాలు ఆందోళన వ్యక్తం చేస్తున్నాయి.
తమ రాష్ట్రాల్లో జనాభా పెరుగుదల తక్కువగా ఉండటం వల్ల వారికీ నష్టమవుతుందని వారు భావిస్తున్నారు.
దీనిపై కేంద్ర హోం శాఖ మంత్రి అమిత్ షా స్పందిస్తూ, రాష్ట్రాలతో చర్చించి సరైన నిర్ణయం తీసుకుంటామని హామీ ఇచ్చారు.
వివరాలు
బడ్జెట్ కేటాయింపులు
2021-22 ఆర్థిక సంవత్సర బడ్జెట్‌లో జనగణన కోసం రూ.3,768 కోట్లు కేటాయించగా, 2024-25 బడ్జెట్‌లో ఈ మొత్తం రూ.574.80 కోట్లకు పరిమితమైంది. అయినప్పటికీ జనగణన నిధుల కొరత లేదని కేంద్ర ప్రభుత్వం స్పష్టంచేసింది.
రాజకీయ, సామాజిక పరిణామాలపై ప్రభావం
ఈసారి జరిగే 2027 జనగణన దేశ రాజకీయ, సామాజిక రంగాల్లో ఎన్నో కీలక మార్పులకు నాంది పలికే అవకాశముంది.
నియోజకవర్గాల పునర్విభజన, మహిళా రిజర్వేషన్ల అమలు, కుల గణన వంటి అంశాల వల్ల పరిపాలన దిశ మారనుంది.
ఈ గణన ఫలితాలు 2029 ఎన్నికల నాటికీ ప్రత్యక్ష ప్రభావం చూపకపోయినా, ఆ తరువాత దేశ రాజకీయ దిశను మలుపుతిప్పేలా చేసే అవకాశముంది.