#NewsBytesExplainer: ప్రధాని మోదీ పాల్గొనే జీ-7 సదస్సు ఏమిటి, ఏయే అంశాలపై చర్చిస్తారు?
జూన్ 13 నుంచి 15 వరకు జరగనున్న 50వ జీ-7 సదస్సులో పాల్గొనేందుకు ప్రధాని నరేంద్ర మోదీ ఈరోజు ఇటలీకి వెళ్లారు. మూడోసారి ప్రధాని అయిన తర్వాత మోదీకి ఇదే తొలి విదేశీ పర్యటన. ఇటలీ ప్రధాన మంత్రి జార్జియా మెలోని ఆహ్వానం మేరకు భారతదేశాన్ని ఔట్ రీచ్ కంట్రీగా ఆహ్వానించారు. అమెరికా, ఫ్రాన్స్, జపాన్, కెనడా సహా పలు దేశాలు సదస్సులో పాల్గొంటాయి. సదస్సుకు సంబంధించిన అన్ని విషయాలను ఇప్పుడు తెలుసుకుందాం.
ముందుగా జి-7 అంటే ఏమిటో తెలుసుకోండి
G-7 అంటే గ్రూప్ ఆఫ్ సెవెన్. ఇది ప్రపంచంలోని 7 అత్యంత అభివృద్ధి చెందిన, ధనిక దేశాల సమూహం. ప్రస్తుతం ఇందులో కెనడా, ఫ్రాన్స్, జర్మనీ, ఇటలీ, జపాన్, బ్రిటన్, అమెరికా ఉన్నాయి. అందులో భారత్ భాగం కాదు. G-7 ఏర్పాటు 1973లో ప్రారంభమైంది. మొదట్లో ఈ గ్రూపులో 6 దేశాలు ఉండేవి. 1976లో, కెనడా చేరింది. అనంతరం ఈ బృందం G-7గా మారింది. దీని తరువాత రష్యా దానిలో చేరింది. సమూహం G-8 అయింది, కానీ రష్యా దాని నుండి 2014 లో విడిపోయింది.
సదస్సులో ఏయే ప్రధాన అంశాలపై చర్చిస్తారు?
ఈ సమావేశంలో ఇండో-పసిఫిక్, ఆర్థిక భద్రత, వాతావరణ మార్పు, పర్యావరణం, ఇంధనం, శరణార్థుల సమస్య, ఆఫ్రికా, ఆర్టిఫిషియల్ ఇంటెలిజెన్స్ (AI), మిడిల్ ఈస్ట్, రష్యా-ఉక్రెయిన్ యుద్ధం, ఇతర ప్రపంచ సవాళ్లపై చర్చించనున్నారు. మిడిల్ ఈస్ట్, రష్యా-ఉక్రెయిన్ యుద్ధం అంశం సదస్సులో ఆధిపత్యం చెలాయించే అవకాశం ఉంది. అధికారిక వెబ్‌సైట్ ప్రకారం, సదస్సులో 6 ప్రధాన సెషన్‌లలో ప్రపంచ సవాళ్లను చర్చించనున్నారు. చరిత్రలో తొలిసారిగా జరుగుతున్న ఈ సదస్సులో పోప్ ఫ్రాన్సిస్ కూడా పాల్గొననున్నారు.
ఎవరెవరు పాల్గొంటున్నారు?
సమూహంలో చేర్చబడిన వారు కాకుండా ఇతర దేశాల ప్రతినిధులను కూడా సమావేశానికి ఆహ్వానించారు. ఈసారి సదస్సుకు అమెరికా అధ్యక్షుడు జో బైడెన్, ఫ్రాన్స్ అధ్యక్షుడు ఇమ్మాన్యుయెల్ మాక్రాన్, జపాన్ ప్రధాని ఫ్యూమియో కిషిడా, కెనడా ప్రధాని జస్టిన్ ట్రూడో, ఉక్రెయిన్ అధ్యక్షుడు వోలోడిమిర్ జెలెన్స్కీ హాజరుకానున్నారు. దీంతో పాటు భారత్, బ్రెజిల్, దక్షిణాఫ్రికా, అల్జీరియా, అర్జెంటీనా, ఈజిప్ట్, కెన్యా, మౌరిటానియా, సౌదీ అరేబియా, ట్యునీషియా దేశాలకు కూడా ఆహ్వానాలు పంపారు. ఐక్యరాజ్యసమితి (UN), యూరోపియన్ యూనియన్ (EU) వంటి సంస్థలు కూడా పాల్గొంటాయి.
జో బైడెన్‌తో ప్రధాని మోదీ భేటీ కానున్నారు
ఈ సదస్సులో ప్రధాని మోదీ ద్వైపాక్షిక సమావేశాలు కూడా నిర్వహించనున్నారు. అయన బైడెన్‌ను కలిసే అవకాశం ఉంది. గతేడాది జూన్‌లో మోదీ అమెరికా వెళ్లారు. ఆ సమయంలో ఇరు దేశాల మధ్య పలు కీలక ఒప్పందాలు కుదిరాయి. అయితే ఇటీవల ఇరు దేశాల మధ్య చిన్నపాటి విభేదాలు వచ్చాయి. భారతదేశంలో ఎన్నికలకు ముందు, ప్రజాస్వామ్యంపై అమెరికన్ అధికారుల వ్యాఖ్యలు, ఖలిస్తానీ ఉగ్రవాది గురుపత్వంత్ సింగ్ పన్నూ హత్యకు కుట్రకు సంబంధించి సంబంధాలలో స్వల్ప ఉద్రిక్తత ఉంది.
జస్టిన్ ట్రూడోతో కూడా మోదీ భేటీ కావచ్చు
కెనడా ప్రధాని ట్రూడోతోనూ మోదీ భేటీ కావచ్చు. అయితే దీనికి సంబంధించి ఇంకా అధికారిక సమాచారం లేదు. ఖలిస్తాన్ సమస్యపై భారత్, కెనడా మధ్య సంబంధాలు ఉద్రిక్తంగా ఉన్నాయి. హర్దీప్ సింగ్ నిజ్జర్ హత్యలో భారత్ ప్రమేయం ఉందని కెనడా ఆరోపించింది. ఈ అంశంపై ఇరు దేశాలు పరస్పరం దౌత్యవేత్తలను బహిష్కరించాయి. ఇటీవల కెనడా భారత్‌ను 'రెండవ అతిపెద్ద విదేశీ ముప్పు'గా అభివర్ణించింది.
సదస్సులో భారత్ ఎప్పుడు పాల్గొంది?
భారతదేశం ఇప్పటివరకు 10 G-7 సమ్మిట్ అవుట్‌రీచ్ సెషన్‌లలో పాల్గొంది. ఇంతకు ముందు, అటల్ బిహారీ వాజ్‌పేయి, మన్మోహన్ సింగ్, మోదీ ప్రధానులుగా తొమ్మిది సార్లు G-7 సమావేశానికి హాజరయ్యారు. 2019లో ఫ్రాన్స్‌లో జరిగిన సదస్సుకు ప్రధాని మోదీ హాజరయ్యారు. 2021లో బ్రిటన్‌లో ప్రధాని మోదీ వీడియో కాన్ఫరెన్స్‌ ద్వారా సమావేశమయ్యారు. 2022, 2023లో జరిగిన సదస్సులో ప్రధాని పాల్గొన్నారు.
