Private market yards: ఇక ప్రైవేట్ మార్కెట్ యార్డులు.. తెలంగాణ ప్రభుత్వ అధ్యయనం
ఈ వార్తాకథనం ఏంటి
దేశంలో ప్రైవేట్ హోల్‌సేల్ మార్కెట్ల ఏర్పాటు అనుమతికి కేంద్ర ప్రభుత్వం సిద్ధమవుతోంది.
ప్రాసెసర్లు, ఎగుమతిదారులు, టోకు, చిల్లర వర్తకులు నేరుగా మార్కెట్లో కొనుగోళ్లు చేయడానికి వీలు కల్పించాలని, ప్రైవేట్, ఈ-ట్రేడింగ్ వేదికల ఏర్పాటుకు అనుమతి ఇవ్వాలని యోచిస్తోంది.
జాతీయ వ్యవసాయ మార్కెటింగ్ ముసాయిదా విధానంలో ఈ ప్రతిపాదనలను కేంద్రం ప్రవేశపెట్టింది.
ఈ విధానం దేశంలోని అన్ని రాష్ట్రాల్లో అమలు చేసేందుకు అవకాశం కల్పించాలని ప్రయత్నిస్తోంది.
ఇటీవల, ఏకీకృత, విస్తృత నేషనల్ మార్కెటింగ్ వ్యవస్థ పేరిట కేంద్రం ఈ ముసాయిదాను విడుదల చేసి, రాష్ట్రాల అభిప్రాయాలను కోరింది.
వివరాలు
వ్యవస్థలో మార్పులే లక్ష్యం
ప్రస్తుత వ్యవసాయ మార్కెటింగ్ వ్యవస్థలో అనేక లోపాలున్నాయి, రైతులు ఈ సమస్యలతో ఇబ్బంది పడుతున్నారు.
కేంద్రం కొత్త విధానంతో వీటిని పరిష్కరించి, మార్కెట్ ఆధారిత ఉత్పత్తులను ప్రోత్సహించి, రైతులకు విస్తృత మార్కెటింగ్ సదుపాయాలు అందించాలనుకుంటోంది.
మౌలిక వసతుల విస్తరణ వంటి అంశాలకు ఈ విధానం ఉపయుక్తమవుతుందని పేర్కొంది.
ఈ ముసాయిదా కేంద్ర మార్కెటింగ్ శాఖ అదనపు కార్యదర్శి ఫైజ్ అహ్మద్ కిద్వాయ్ నేతృత్వంలో రూపొందించబడింది.
ఇది రైతుల ఉత్పత్తులకు ఉత్తమ ధరల సౌకర్యం కల్పించడాన్ని, పోటీని పెంచడాన్ని లక్ష్యంగా పెట్టుకుంది. అదేవిధంగా, ఒప్పంద వ్యవసాయం, నేరుగా రైతుల నుంచి కొనుగోళ్లు వంటి అంశాలను ప్రతిపాదించింది.
వివరాలు
దేశంలో పరిస్థితి
2023-24లో భారతదేశంలో ఆహారధాన్యాల ఉత్పత్తి 332.29 మిలియన్ టన్నులుగా నమోదైంది, ఇది గత ఏడాదితో పోలిస్తే 2.6 మిలియన్ టన్నులు అధికం.
ఈ ఉత్పత్తుల కోసం దేశవ్యాప్తంగా 7,057 మార్కెట్ యార్డులు ఉన్నాయి, వీటిలో 2,605 ప్రధాన మార్కెట్లు, 4,452 ఉప మార్కెట్లు ఉన్నాయి.
చాలా మార్కెట్లలో మౌలిక వసతులు లేవు. ఈనామ్ (ఎలక్ట్రానిక్ నేషనల్ అగ్రికల్చర్ మార్కెట్) పరిధిలో 1,410 మార్కెట్లను మార్చినా, ఆశించిన స్థాయిలో కార్యకలాపాలు జరగడం లేదు.
వివరాలు
తెలంగాణలో పరిస్థితి
తెలంగాణలో 197 మార్కెట్ యార్డులు ఉన్నాయి, వీటిలో 10 ప్రధాన యార్డులు కాగా, 100 యార్డుల్లో కొన్ని రకాల సరకుల క్రయవిక్రయాలు జరుగుతాయి.
సీజన్ల వారీగా నడిచే 87 ఉప యార్డులు ఉన్నాయి. వీటి ద్వారా ఏటా సుమారు ₹50 వేల కోట్ల లావాదేవీలు జరుగుతాయి. యార్డులు ₹150 కోట్ల ఆదాయం పొందుతున్నాయి.
అయితే, 2006లో ప్రైవేట్ యార్డులకు అనుమతి ఇచ్చినా, ఇప్పటివరకు ఒక్కటి కూడా స్థాపించబడలేదు. వ్యాపారవర్గాలు యార్డుల నిర్మాణం, నిర్వహణ కష్టమని భావిస్తున్నాయి.
వివరాలు
మార్పుల దిశగా ప్రణాళిక
ప్రైవేట్ మార్కెట్లు, ఆన్‌లైన్ ఈ-ట్రేడింగ్ వేదికలు, ఎలక్ట్రానిక్ కమోడిటీ ఎక్స్చేంజీల ఏర్పాటు
ప్రాసెసర్లు, ఎగుమతిదారులు, రిటైలర్లు నేరుగా రైతుల నుంచి ఉత్పత్తుల కొనుగోలు సౌకర్యం
వ్యవసాయ వాణిజ్య ప్రక్రియల ఆటోమేషన్, డిజిటలైజేషన్
ఫీజులు, లైసెన్సులు, నిబంధనల సులభతరం
ఏకీకృత జాతీయ వ్యవసాయ మార్కెట్ పోర్టల్
రైతులకు ధరల అంచనా, మార్కెట్ ఇంటెలిజెన్స్, ఆన్‌లైన్ సమాచారం
జీఎస్టీ మాదిరి రాష్ట్రాల భాగస్వామ్యంతో నిర్వహణ కమిటీ ఏర్పాటులు
ఈ ప్రతిపాదనలు రైతులకు మార్కెట్ సదుపాయాలు పెంచడంలో, వ్యవసాయ రంగాన్ని కొత్త దిశగా తీసుకువెళ్లడంలో కీలక పాత్ర పోషిస్తాయి.